-Üretici market fiyat farkında Nisan ayında da incir başta…
-TZOB Genel Başkanı Bayraktar: “Fiyat farkında incir yüzde 490 farkla Mart’ta olduğu gibi Nisan’da da incir ilk sırayı alırken, bu ürünü yüzde 459,48’le maydanoz, yüzde 248,84’le elma, yüzde 223,15’le kuru üzüm, yüzde 212,04 ile kuru kayısı, yüzde 206,75 ile nohut izliyor”
-“Kuru incir 5,9, maydanoz 5,6, elma 3,5, kuru üzüm 3,2, kuru kayısı ve nohut 3,1 kat fiyat artışıyla tüketiciye satılmaktadır”
-“Üreticilerde fiyatı en fazla artan ürün limon ile havuçta mevsimsel özellikler nedeniyle arzdaki azalmaya bağlı olarak fiyatlar yükseldi”
-“Kuru kayısıda ise don zararı nedeniyle rekoltenin düşük beklenmesi fiyatı artırdı”
-“Tarlada fiyatı en fazla düşen sivri biber, patlıcan, salatalık ve kabakta hasat edilen ürün miktarındaki artışın yanı sıra ihracatta pazarlarında yaşanan sorunlar yüzünden yeterli
talebin olmaması fiyatlarda düşüşe yol açtı”
-“Patateste ise yazlık çeşitlerin hasadının başlamasıyla birlikte üretici fiyatları düştü”
Ankara – 03.05.2015 – Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, tarladan markete fiyat farkının yüksek seyretmeye devam ettiğini bildirerek, “Fiyat farkında incir yüzde 490 farkla Mart’ta olduğu gibi Nisan’da da incir ilk sırayı alırken, bu ürünü yüzde 459,48’le maydanoz, yüzde 248,84’le elma, yüzde 223,15’le kuru üzüm, yüzde 212,04 ile kuru kayısı, yüzde 206,75 ile nohut izliyor” dedi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, Türkiye Ziraat Odaları Birliği olarak, üreticiden tüketiciye, halkın tamamını yakından ilgilendiren gıda fiyatlarındaki değişimleri takip ettiklerini belirtti.
Gıda, tarla ile market fiyatları arasındaki farkın yüksek seyretmeye devam ettiğini, Nisan ayında, geçmiş aylarda olduğu gibi bu farkın bazı ürünlerde 4-5’e katlandığına dikkati çeken Bayraktar, üretici ve market arasında fiyat farkının Mart ayında olduğu gibi en fazla kuru incirde görüldüğünü vurguladı.
-Üretici-market fiyat farkları-
Kuru incirde yüzde 490’a ulaşan fiyat farkının, maydanozda yüzde 459,48, elmada yüzde 248,84, kuru üzümde 223,15, kuru kayısıda 212,04, nohutta yüzde 206,75 olduğuna dikkati çeken Bayraktar, şunları kaydetti:
“Kuru incir 5,9, maydanoz 5,6, elma 3,5, kuru üzüm 3,2, kuru kayısı ve nohut 3,1 kat fiyat artışıyla tüketiciye satılmaktadır. Bugün üreticide kilogramı 5 lira 50 kuruş olan kuru incir, markette 32 lira 45 kuruştur. Yine üreticide adedi 17 kuruş olan maydanoz, markette 95 kuruşa, kilogramı 1 lira 5 kuruş olan elma, markette 3 lira 66 kuruşa, 3 lira 60 kuruş olan kuru üzüm 11 lira 63 kuruşa,12 lira olan kuru kayısı 37 lira 45 kuruşa, 2 lira 26 kuruş olan nohut 6 lira 93 kuruşa satılmaktadır.
Fiyat farkı, önemli sebzelerden patlıcanda yüzde 195,82, ıspanakta yüzde 181,29, sivri biberde yüzde 178,16, domateste yüzde 167,05, patateste yüzde 152,91, kuru soğanda yüzde 127,71’i bulmaktadır. Meyveler içinde portakalda fiyat farkı yüzde 153,02, limonda yüzde 163,56’dır. Pirinçte fiyat farkı yüzde 157,13, sütte yüzde 173,91’dir.”
-Market fiyatları-
TZOB Genel Başkanı Bayraktar, Nisan ayında market fiyatlarında lahana, nohut, yeşil mercimek, fındık, yumurta, süt, toz şeker, tavuk eti ve marul fiyatlarında değişim görülmediğini, fiyat düşüşünün yüzde 49,32 oran ile en fazla sivri biberde olduğunu bildirdi. Sivri biberdeki fiyat düşüşünü yüzde 36,70 ile salatalık, yüzde 35,78 ile patlıcan, yüzde 15,4 ile yeşil soğan, yüzde 8 ile kuru soğan, yüzde 7,64 ile kabak, yüzde 5,42 ile kuru üzüm, yüzde 4,28 ile kuru incir izlediğini vurgulayan Bayraktar, şunları kaydetti:
“Markette en fazla fiyat artışı ise yüzde 39,36 oran ile domateste görüldü. Domatesteki fiyat artışını yüzde 33,03 ile havuç, yüzde 32,15 ile portakal, yüzde 22,45 ile patates, yüzde 20,56 ile limon, yüzde 14,63 ile elma izledi. Fiyat, maydanozda yüzde 8,91, zeytinyağında yüzde 8,62, pirinçte yüzde 7,9, kuru kayısıda yüzde 7,15, ıspanakta yüzde 6,52, pırasada yüzde 6,18, dana etinde yüzde 5,09, kuzu etinde yüzde 1,95 arttı.”
-Üretici fiyatları ve fiyat değişimlerinin nedenleri-
Şemsi Bayraktar, Nisan ayında üretici fiyatlarında marul, maydanoz, yeşil soğan, kuru soğan, elma, kuru fasulye, nohut, kırmızı mercimek, yeşil mercimek, pirinç, kuru üzüm, kuru incir, Antep fıstığı, süt ve zeytinyağı fiyatlarında değişim olmazken, fiyatı en fazla düşen ürün yüzde 69,34 oran ile sivri biberde meydana geldiğini belirtti.
Sivri biberdeki fiyat düşüşünü yüzde 53,3 ile patlıcan, yüzde 30,51 ile salatalık, yüzde 19,37 ile kabak, yüzde 18,76 ile patates, yüzde 12,84 ile yumurta, yüzde 8,13 ile ıspanağın izlediği bildiren Bayraktar, “Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 51,93 oran ile limonda görüldü. Limondaki fiyat artışını yüzde 39,53 ile havuç, yüzde 20 ile kuru kayısı, yüzde 19,20 ile portakal, yüzde 18,4 ile lahana, yüzde 13,41 ile domates izledi. Dana etinde fiyat yüzde 1,51, kuzu etinde yüzde 0,32 arttı” dedi.
Bayraktar, fiyat değişimlerinin nedenleriyle ilgili olarak şu bilgileri verdi:
“Üreticilerde fiyatı en fazla artan ürün limon ile havuçta mevsimsel özellikler nedeniyle arzdaki azalmaya bağlı olarak fiyatlar yükseldi. Kuru kayısıda ise don zararı nedeniyle rekoltenin düşük beklenmesi fiyatı artırdı.
Tarlada fiyatı en fazla düşen ürünler sivri biber, patlıcan, salatalık, kabak oldu. Bu ürünlerde hasat edilen ürün miktarındaki artışın yanı sıra ihracatta pazarlarında yaşanan sorunlar yüzünden yeterli talebin olmaması fiyatlarda düşüşe yol açtı. Patateste ise yazlık çeşitlerin hasadının başlamasıyla birlikte üretici fiyatları düştü.”
Seçilmiş ürünlerde 30 Nisan 2015 tarihi itibarıyla ortalama üretici, hal, pazar ve market fiyatları şöyle:
Ürünler |
Üretici Fiyatı (TL/Kg) |
Hal Fiyatı (TL/Kg) |
Pazar Fiyatı (TL/Kg) |
Market Fiyatı (TL/Kg) |
Hal/ Üretici Fiyat Farkı (Yüzde) |
Pazar/ Üretici Fiyat Farkı (Yüzde) |
Market/ Üretici Fiyat Farkı (Yüzde) |
Domates |
1,72 |
2,23 |
3,42 |
4,59 |
29,84 |
98,64 |
167,05 |
Salatalık |
0,73 |
1,02 |
1,71 |
2,02 |
40,23 |
135,63 |
178,16 |
Sivri Biber |
1,20 |
1,74 |
2,67 |
3,36 |
45,14 |
122,22 |
179,72 |
Patlıcan |
0,98 |
1,38 |
2,29 |
2,89 |
41,18 |
134,44 |
195,82 |
Kabak |
0,90 |
1,20 |
1,92 |
2,61 |
34,08 |
114,15 |
191,69 |
Ispanak |
1,24 |
1,73 |
2,80 |
3,50 |
38,74 |
125,20 |
181,29 |
Pırasa |
1,00 |
1,55 |
2,00 |
2,58 |
55,00 |
100,00 |
157,67 |
Lahana |
1,08 |
1,46 |
2,10 |
2,54 |
34,77 |
93,85 |
134,46 |
Karnabahar |
1,53 |
1,94 |
2,58 |
4,32 |
26,74 |
68,62 |
181,85 |
Havuç |
1,28 |
1,63 |
2,08 |
2,89 |
27,68 |
63,19 |
126,32 |
Marul (Adet) |
1,15 |
1,83 |
2,40 |
2,93 |
58,70 |
108,70 |
154,43 |
Maydanoz (Adet) |
0,17 |
0,26 |
0,71 |
0,95 |
54,41 |
316,67 |
459,48 |
Yeşil Soğan (Kg) |
2,04 |
2,50 |
3,10 |
3,49 |
22,55 |
51,96 |
70,96 |
Kuru Soğan |
0,80 |
1,12 |
1,75 |
1,82 |
40,00 |
118,75 |
127,71 |
Patates |
1,49 |
2,22 |
3,20 |
3,76 |
49,33 |
115,25 |
152,91 |
Portakal |
1,49 |
1,90 |
2,83 |
3,77 |
27,52 |
90,16 |
153,02 |
Limon |
1,38 |
1,90 |
2,83 |
3,62 |
38,18 |
106,06 |
163,56 |
Elma |
1,05 |
1,85 |
2,67 |
3,66 |
76,19 |
153,97 |
248,84 |
Çilek |
3,22 |
3,74 |
4,90 |
5,36 |
16,03 |
52,02 |
66,27 |
Kuru Fasulye |
3,10 |
5,75 |
8,40 |
8,97 |
85,48 |
170,97 |
189,35 |
Nohut |
2,26 |
3,60 |
6,13 |
6,93 |
59,29 |
171,02 |
206,75 |
Kırmızı Mercimek |
2,07 |
4,15 |
4,38 |
5,35 |
100,48 |
111,35 |
158,25 |
Yeşil Mercimek |
2,62 |
3,75 |
4,25 |
5,03 |
43,13 |
62,21 |
91,98 |
Pirinç |
2,75 |
4,60 |
6,20 |
7,07 |
67,27 |
125,45 |
157,13 |
Kuru Kayısı |
12,00 |
21,00 |
37,45 |
- |
75,00 |
212,04 |
|
Kuru Üzüm |
3,60 |
10,50 |
11,63 |
- |
191,67 |
223,15 |
|
Kuru İncir |
5,50 |
- |
14,50 |
32,45 |
- |
163,64 |
490,00 |
Fındık (İç) |
33,45 |
- |
50,00 |
57,47 |
- |
49,48 |
71,81 |
Antep Fıstığı |
31,50 |
- |
40,00 |
51,47 |
- |
26,98 |
63,39 |
Yumurta |
0,19 |
- |
0,45 |
0,41 |
- |
136,84 |
115,79 |
1 Litre Süt |
1,15 |
- |
- |
3,15 |
- |
- |
173,91 |
Dana Eti |
22,80 |
- |
- |
35,79 |
- |
- |
56,95 |
Kuzu Eti |
21,88 |
- |
- |
40,26 |
- |
- |
84,01 |
Zeytinyağı |
10,00 |
- |
- |
19,85 |
- |
- |
98,54 |
Mısırözü Yağı |
- |
- |
- |
6,53 |
- |
- |
- |
Ayçiçek Yağı |
- |
- |
- |
5,59 |
- |
- |
- |
Toz Şeker |
- |
- |
- |
3,62 |
- |
- |
- |
Tavuk Eti |
- |
- |
- |
6,46 |
- |
- |
- |
Not: Hal, pazar ve market verileri Ankara, İzmir, İstanbul, Mersin, Antalya ve Bursa illerinden derlenen ortalama fiyatlardır. Üretici fiyatları ise ürünlere göre önemli üretim merkezlerinden derlenmektedir. Pirinç, kuru fasulye, nohut, kırmızı ve yeşil mercimek için belirtilen hal fiyatları toptan satış fiyatlarıdır. Dana eti, kuzu eti, Antep fıstığı ve fındık fiyatı serbest piyasa fiyatıdır.
Seçilmiş ürünlerde market fiyatlarındaki aylık değişim şöyle:
Market Fiyatları |
30 Mart 2015 (TL/Kg) |
30 Nisan 2015 (TL/Kg) |
30 Mart 2015/ 30 Nisan 2015 Değişim (Yüzde) |
Domates |
3,30 |
4,59 |
39,36 |
Havuç |
2,17 |
2,89 |
33,03 |
Portakal |
2,85 |
3,77 |
32,15 |
Patates |
3,07 |
3,76 |
22,45 |
Limon |
3,01 |
3,62 |
20,56 |
Elma |
3,20 |
3,66 |
14,63 |
Maydanoz (Adet) |
0,87 |
0,95 |
8,91 |
Zeytinyağı |
18,28 |
19,85 |
8,62 |
Pirinç |
6,55 |
7,07 |
7,90 |
Kuru Kayısı |
34,95 |
37,45 |
7,15 |
Ispanak |
3,28 |
3,50 |
6,52 |
Pırasa |
2,43 |
2,58 |
6,18 |
Dana Eti |
34,05 |
35,79 |
5,09 |
Kuzu Eti |
39,49 |
40,26 |
1,95 |
Karnabahar |
4,24 |
4,32 |
1,80 |
Ayçiçek Yağı |
5,53 |
5,59 |
1,03 |
Mısırözü Yağı |
6,46 |
6,53 |
1,01 |
Kırmızı Mercimek |
5,31 |
5,35 |
0,72 |
Lahana |
2,54 |
2,54 |
0,00 |
Nohut |
6,93 |
6,93 |
0,00 |
Yeşil Mercimek |
5,03 |
5,03 |
0,00 |
Fındık (İç) |
57,47 |
57,47 |
0,00 |
Yumurta |
0,41 |
0,41 |
0,00 |
1 Litre Süt |
3,15 |
3,15 |
0,00 |
Toz Şeker |
3,62 |
3,62 |
0,00 |
Tavuk Eti |
6,46 |
6,46 |
0,00 |
Marul (Adet) |
2,93 |
2,93 |
0,00 |
Antep Fıstığı |
51,63 |
51,47 |
-0,32 |
Kuru Fasulye |
9,03 |
8,97 |
-0,65 |
Kuru İncir |
33,90 |
32,45 |
-4,28 |
Kuru Üzüm |
12,30 |
11,63 |
-5,42 |
Kabak |
2,83 |
2,61 |
-7,64 |
Kuru Soğan |
1,98 |
1,82 |
-8,00 |
Yeşil Soğan |
4,12 |
3,49 |
-15,40 |
Patlıcan |
4,50 |
2,89 |
-35,78 |
Salatalık |
3,19 |
2,02 |
-36,70 |
Sivri Biber |
6,62 |
3,36 |
-49,32 |
Seçilmiş Ürünlerde Üretici Fiyatlarındaki Aylık Değişim
Üretici Fiyatları |
30 Mart 2015 (TL/Kg) |
30 Nisan 2015 (TL/Kg) |
30 Mart 2015/ 30 Nisan 2015 Değişim (Yüzde) |
Limon |
0,91 |
1,38 |
51,93 |
Havuç |
0,92 |
1,28 |
39,53 |
Kuru Kayısı |
10,00 |
12,00 |
20,00 |
Portakal |
1,25 |
1,49 |
19,20 |
Lahana |
0,92 |
1,08 |
18,40 |
Domates |
1,52 |
1,72 |
13,41 |
Pırasa |
0,96 |
1,00 |
4,44 |
Karnabahar |
1,50 |
1,53 |
2,13 |
Dana Eti |
22,46 |
22,80 |
1,51 |
Kuzu Eti |
21,81 |
21,88 |
0,32 |
Marul (Adet) |
1,15 |
1,15 |
0,00 |
Maydanoz (Adet) |
0,17 |
0,17 |
0,00 |
Yeşil Soğan |
2,04 |
2,04 |
0,00 |
Kuru Soğan |
0,80 |
0,80 |
0,00 |
Elma |
1,05 |
1,05 |
0,00 |
Kuru Fasulye |
3,10 |
3,10 |
0,00 |
Nohut |
2,26 |
2,26 |
0,00 |
Kırmızı Mercimek |
2,07 |
2,07 |
0,00 |
Yeşil Mercimek |
2,62 |
2,62 |
0,00 |
Pirinç |
2,75 |
2,75 |
0,00 |
Kuru Üzüm |
3,60 |
3,60 |
0,00 |
Kuru İncir |
5,50 |
5,50 |
0,00 |
Antep Fıstığı |
31,50 |
31,50 |
0,00 |
1 Litre Süt |
1,15 |
1,15 |
0,00 |
Zeytinyağı |
10,00 |
10,00 |
0,00 |
Fındık (İç) |
33,75 |
33,45 |
-0,89 |
Ispanak |
1,35 |
1,24 |
-8,13 |
Yumurta |
0,22 |
0,19 |
-12,84 |
Patates |
1,83 |
1,49 |
-18,76 |
Kabak |
1,11 |
0,90 |
-19,37 |
Salatalık |
1,04 |
0,73 |
-30,51 |
Patlıcan |
2,09 |
0,98 |
-53,30 |
Sivri Biber |
3,91 |
1,20 |
-69,34 |