-“Kasaplık canlı hayvan ve karkas et ithalatında gümrük
vergilerinin yükseltilmesi doğru bir karardır”
-“Kurban bayramında birçok üreticinin hayvanları elinde
kaldı, fiyatlar bazı yerlerde geçen yıla göre düştü”
-“Kasaplık canlı hayvan ve kasaplık et ithalatına karşıyız.
Bundan dolayı ithalatı zorlaştırıcı her kararı destekliyoruz”
-“Gümrük vergisinin kasaplık canlı hayvanda yüzde 40’a,
karkas ette yüzde 100’e çıkarılması kararı üreticilerimize
olumlu yansıyacak”
-“Bu kararın, ithal yerine, üretici mallarına yönelik bir talep
artışına neden olmasını bekliyoruz”
-“Yem fiyatlarında görülen yüksek artıştan dolayı
üreticilerimizin malını bir an önce elinden çıkarmak istemesi
nedeniyle kurban fiyatları, geçen yıla yakın, hatta bazı yerlerde
geçen yıldan da düşük olmasına rağmen vatandaşlarımız
talep göstermedi”
-“Satışlar küçükbaş hayvanlarda büyük başlara göre daha
az gerçekleşti. Elde kalan hayvan ağırlıklı olarak küçükbaş oldu”
-“Talebin düşük olması nedeniyle birçok üretici hayvanlarını
maliyetine elden çıkarmak durumunda kaldı”
-“Üreticilerin Et ve Balık Kurumu’ndan beklentileri, büyükbaş
karkas alım fiyatının kilogramda 18 lira, küçükbaş karkas alım
fiyatının ise kilogramda 20 lira civarında olması şeklindedir”
Ankara – 31.10.2012 – Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, ithalatta alınan gümrük vergisinin kasaplık canlı hayvanda yüzde 30’dan yüzde 40’a, karkas ette yüzde 75’den yüzde 100’e çıkarılması kararıyla ilgili olarak, “kasaplık canlı hayvan ve karkas et ithalatında gümrük vergilerinin yükseltilmesi doğru bir karardır. Kasaplık canlı hayvan ve kasaplık et ithalatına karşıyız. Bundan dolayı ithalatı zorlaştırıcı her kararı destekliyoruz” dedi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, Kurban bayramında birçok üreticinin hayvanlarının elinde kaldığını, fiyatların bazı yerlerde geçen yıla göre düştüğünü belirtti. İthalata karşı olduklarını bildiren Bayraktar, gümrük vergisinin kasaplık canlı hayvanda yüzde 40’a, karkas ette yüzde 100’e çıkarılması kararının üreticilerimize olumlu yansıyacağını bildirdi.
TZOB Genel Başkanı, bu kararın, ithal yerine, üretici mallarına yönelik bir talep artışına neden olmasını da beklediklerini söyledi.
Kurbanlık hayvan satışlarının üreticileri memnun etmediğini belirten Bayraktar, şunları kaydetti:
“Yem fiyatlarında görülen yüksek artıştan dolayı üreticilerin malını bir an önce elinden çıkarmak istemesi nedeniyle kurban fiyatları, geçen yıla yakın hatta bazı yerlerde geçen yıldan da düşük olmasına rağmen, vatandaşlarımız talep göstermedi. Satışlar küçükbaş hayvanlarda büyük başlara göre daha az gerçekleşti. Elde kalan hayvan ağırlıklı olarak küçükbaş oldu.
Talebin düşük olması nedeniyle birçok üretici hayvanlarını maliyetine elden çıkarmak durumunda kaldı. Fiyatlar bayram arifesinden itibaren düşmeye başlamasına rağmen istenilen talep yine de oluşmadı.
Üreticilerimizle yapılan görüşmelerde kurban bayramında birçok üreticinin hayvanlarını satamadığı ve geri getirmek zorunda kaldığı, satanların ise sırf yaptıkları masrafı karşılamak ve hayvanları geri getirmemek için çok ucuza elden çıkardığını belirledik.”
-“Hayvanları geri getirmek zorunda kalması üreticiyi mağdur etti”-
Bazı yerlerde tüccarların üreticilerin bu mağduriyetinden faydalandığını ve hayvanları hayvan pazarlarından ucuza aldığını bildiren Bayraktar, şöyle devam etti:
“Bazı yerlerde ise üretici bu tür tüccarlara itibar etmemiş ve hayvanlarını geri getirmeyi tercih etmiştir. Sonuç olarak pazara kurbanlık sevk eden her üretici nakliye+çadır kirası+yeme içme gibi kişisel harcamalar da dahil olmak üzere kişi başı ciddi denebilecek miktarlarda harcamada bulundular, besi boyunca da artan yem fiyatlarıyla boğuşmak durumunda kaldılar. Yaptığı bütün bu masraflara karşılık satışların istenilen fiyat ve seviyede olmaması ve satamadığı hayvanlarını geri getirmek zorunda kalması üreticinin mağdur olmasına neden oldu. Birçok üretici yaşadığı bu sıkıntıdan nasıl çıkacağını kara kara düşünmeye başlamış, devletten kendisine yardım elinin uzatılma beklentisine girmiştir.”
Bayraktar, yem fiyatlarının bu yıl çok arttığını, üreticilerin geçen yıl arpanın tonuna 500 lira öderken, bu yıl 610 lira ödediğini, yine aynı şekilde fiyatların kepekte 420 liradan 550 liraya, ayçiçeği tohumu küspesinde 360 liradan 550 liraya, yemlik buğdayda 520 liradan 610 liraya, besi yeminde ise 630 liradan 720 liraya yükseldiğini vurguladı. Şemsi Bayraktar, arpanın yüzde 22, kepek fiyatlarının yüzde 31, ayçiçeği tohumu küspesinin yüzde 53, yemlik buğdayın yüzde 17 ve besi yeminin de yüzde 14 pahalandığını hatırlattı.
Bunun yanında, buğday üretiminin yaklaşık yüzde 40'ını sağlayan Doğu Anadolu ve İç Anadolu bölgelerinde ilkbahar yağışlarının yetersiz olması sonucu bitki gelişiminin arzu edilen ölçüde gerçekleşmediğini belirten Bayraktar, buğday sap boylarının kısa kaldığından, saman veriminde azalma meydana geldiğini anlattı. Dolayısıyla kaba yem olarak ağırlıkla samana dayalı besleme alışkanlığı olan birçok hayvan yetiştiricisinin düşen arza bağlı olarak saman bulmakta zorlandığını hatırlatan Bayraktar, bulanların da talep nedeniyle yükselen fiyatlardan saman almak durumunda kaldıklarını vurguladı. Yukarıda bahsedilen nedenlerle geçen yıl kilogramı 20-30 kuruştan satılan saman fiyatlarının bu yıl 70 kuruşlara kadar çıktığını bildiren Bayraktar, saman dışında kaliteli kaba yem fiyatlarında da yükselme olduğunu, özellikle yoncanın kilogramının geçen yıl 35-40 kuruş iken bu yıl 65-70 kuruşa çıktığını, diğer bir alternatif kaba yem kaynağı mısır silajında geçen yıl 12-13 kuruş olan fiyatın bu yıl 18-20 kuruşlara kadar yükseldiğine dikkat çekti.
Özellikle yemde meydana gelen artışlara dikkat etmek gerektiğini vurgulayan Bayraktar, “Artan yem fiyatlarıyla birlikte yüksek maliyetli bir üretim sürecine girildi. Dolayısıyla yemdeki bu artışlar, piyasada şekillenecek fiyatlar ve hükümetimizin belirleyeceği destekleme politikaları yetiştiricilerin bundan sonraki süreçte ne yapacakları konusunda belirleyici olacak” dedi.
-Gümrük vergisinin yükselmesi ve ithalat rakamları-
Resmi Gazete'nin dünkü sayısında yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararıyla birlikte kasaplık canlı hayvanda uygulanan yüzde 30 Gümrük Vergisi oranının yüzde 40'a, karkas ette uygulanan yüzde 75 Gümrük Vergisi oranının ise yüzde 100'e çıkarılması kararını olumlu bulduğunu bildiren Bayraktar, şöyle devam etti:
“Bilindiği üzere karkas ette ithalat 2010 yılının Ekim ayında başlatıldı. İthalat başlar başlamaz ise Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre sadece 2 ayda yaklaşık 51 bin tona yakın karkas et ithal edildi ve karşılığında 250 milyon dolara yakın bir döviz ödendi. 2011 yılında ithalat 111 bin tonlara kadar çıkmış ve karşılığında 500 milyon dolar döviz ödenmiştir. Gümrük vergisinin 2011 yılının Temmuz ayında yüzde 75'lere çıkarılmasıyla birlikte karkas etin ülkeye giriş maliyeti arttı. Dolayısıyla bu durum ithalata da yansıdı. 2012 yılında yüksek gümrük vergisinin etkisiyle birlikte 9 aylık süreçte ithalat 21 bin tonlara kadar geriledi. Karşılığında ise 77 milyon dolar döviz ödendi.
Karkas ette gümrük vergisi oranının yüzde 100'lere çıkarılmasının ithalattaki düşüş eğilimini hızlandırmasını ve ithalatın daha da düşmesini bekliyoruz. Bu durumun üreticilerimize olumlu yansımaları olacaktır.
Aynı durum kasaplık canlı hayvan için de geçerlidir. 2010 yılında 53 bin ton canlı ağırlığa eşdeğer 117 bin baş hayvan ithal edilmişken, 2011 yılında 82 bin tona eşdeğer 163 bin baş kasaplık hayvan ithal edilmiştir. 2012 yılı 9 aylık dönemde ise ithalat 68 bin ton canlı ağırlığa eşdeğer 117 bin baş kasaplık hayvana gerilemiştir. Yapılan bu ithalatlar için 2010 yılında 204 milyon dolar, 2011 yılında 301 milyon dolar, 2012 yılı dokuz aylık süreçte ise 229 milyon dolar döviz ödenmiştir.
Gümrük vergisinin 400 kilogramdan daha fazla canlı hayvanlar için yüzde 30'dan yüzde 40'a yükseltilmesi ithal maliyetini artıracaktır. Bundan dolayı ithalatın yavaşlayacağı, bunun iç üretime, besiciliğe olumlu yansıyacağı beklenebilir.
Kasaplık canlı hayvan ve kasaplık et ithalatına karşıyız. Bundan dolayı ithalatı zorlaştırıcı her kararı destekliyoruz.”
-Yapılması gerekenler-
Bayraktar, yapılması gerekenleri ise şöyle sıraladı:
“Et ve Balık Kurumu yetkilileri, olası olumsuz durum yaşanması ve hayvan satışlarının istenilen miktarlarda olmaması durumunda üreticinin elinde kalan hayvanlarını bayram sonrası alacaklarını belirttiler. Bu önemli bir açıklama olmakla birlikte, eğer alım fiyatlarını üreticilerimizin yaptıkları masrafları da dikkate alarak kurbana özel belirlerlerse, üreticilerimiz mağdur olmayacaklardır. Bu nedenle üreticilerin Et ve Balık Kurumu’ndan beklentileri büyükbaş karkas alım fiyatının kilogramda 18 lira, küçükbaş karkas alım fiyatının ise kilogramda 20 lira civarında olması şeklindedir.
Hayvan yetiştiricilerinin vadesi gelen kredi borçları yaşanan şartlar ve olması muhtemel sektörden kopuşlar da dikkate alınarak bir yıl ertelenmelidir.
Besicilerin üretime devam edebilmelerini sağlayabilmek için besicilere verilen hayvan başına 300 lira et desteği artırılmalıdır.
Üreticilerin kaba yem ihtiyacını karşılamak ve yükselen kaba yem fiyatlarını düzenlemek amacıyla alınan ithalat kararı sahada soruna çözüm getirmedi. İthalatın toplu alımlar şeklinde uygun fiyata temin edilmesi, küçük çiftçilere uygun fiyat ve ödeme koşullarında dağıtılması yönünde çözümler üretilmelidir.
Kasaplık canlı hayvan ve karkas et ithalatında gümrük vergilerinin yüzde 40 ve yüzde 100 seviyelerine çıkarılması üretimi ve üreticileri rahatlatacaktır. İç üretim ve üreticilerin yüksek gümrük vergileriyle koruma uygulamasına devam edilmelidir.”