-TZOB Genel Başkanı Bayraktar:
-“Tarım ve gıdada Nisan ayında hem üretici hem de tüketici
fiyatları geriledi. Tarımda Nisan ayında fiyatlar yüzde 2,23,
gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1,30 düştü”
-“Yıllık bazda genel ÜFE yüzde 1,70 artarken, tarımda
yüzde 7,22 azaldı”
-“Gıda ve alkolsüz içeceklerde yıllık enflasyon yüzde 6,83
ile yüzde 6,13 olan genel TÜFE’nin üzerinde gerçekleşse de
oniki aylık ortalamalara göre yüzde 6,90 olan artış, yüzde 7,66
artan genel TÜFE’nin altında kaldı”
-“Tarımda üretici fiyatlarındaki düşüş devam ediyor. Üretici,
girdilerdeki artışa, yaşanan enflasyona rağmen, ürününü
geçen yıl 100 birim fiyattan satarken, bu yıl aynı ürünü
92,78 birim fiyattan ancak satabilmiştir”
-“Nisan ayında market fiyatlarına bakıldığında; 7 üründe
fiyat değişimi olmazken, 10 üründe azalma, 23 üründe ise
fiyat artışı görüldü”
-“Üretici fiyatlarına bakıldığında ise 13 üründe fiyatlar
bir ay önceki fiyatlara göre değişmezken, 9 üründe azalma,
14 üründe ise fiyat artışları meydana geldi”
-“Market fiyatlarında en fazla fiyat artışı yüzde 56,7 ile
karnabaharda, en fazla fiyat düşüşü yüzde 59,6 ile sivri
biberde görüldü”
-“Üretici fiyatlarında ise kuru kayısının fiyatı yüzde 25
artarken, sivri biber fiyatı yüzde 70,32 geriledi”
Ankara – 03.05.2013 - Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, tarım ve gıdada Nisan ayında Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) ve Tüketici Fiyatları Endeksinde (TÜFE) gerileme olduğunu bildirerek, “Tarım ve gıdada Nisan ayında hem üretici hem de tüketici fiyatları geriledi. Tarımda Nisan ayında fiyatlar yüzde 2,23, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1,30 düştü” dedi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, yıllık bazda genel ÜFE’nin yüzde 1,70 artarken, tarımda yüzde 7,22 azaldığını, gıda ve alkolsüz içeceklerde yıllık enflasyon yüzde 6,83 ile yüzde 6,13 olan genel TÜFE’nin üzerinde gerçekleşse de oniki aylık ortalamalara göre yüzde 6,90 olan artış, yüzde 7,66 artan genel TÜFE’nin altında kaldığını vurguladı.
Şemsi Bayraktar, genel ÜFE’nin Nisan ayında yüzde 0,51, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 0,01 gerilediğini, yıllık bazda yüzde 1,70, oniki aylık ortalamalara göre yüzde 3,74 arttığını, tarımda üretici fiyatlarının Nisan ayında Mart ayına göre yüzde 2,23, Aralık ayına göre yüzde 2,28, geçen yıl Nisan ayına göre yüzde 7,22 düştüğü, on iki aylık ortalamalara göre yüzde 1,46 arttığını belirtti.
Bayraktar, genel TÜFE’nin Nisan ayında yüzde 0,42, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 3,06, yıllık bazda yüzde 6,13, oniki aylık ortalamalara göre yüzde 7,66 arttığını, tarımda üretici fiyatlarının Nisan ayında Mart ayına göre yüzde 2,23, Aralık ayına göre yüzde 2,28, geçen yıl Nisan ayına göre yüzde 7,22 düştüğü, on iki aylık ortalamalara göre yüzde 1,46 arttığını bildirdi.
Yıllık üretici enflasyonunun genel tarımda yüzde 7,22, tarım ve avcılıkta yüzde 7,11, ormancılık ve tomrukçulukta yüzde 13,25, balıkçılıkta yüzde 3,53 gerilediğine dikkati çeken Bayraktar, şunları kaydetti:
“Nisan ayında aylık bazda tarım, avcılıkta yüzde 1,94, ormancılık, tomrukçulukta yüzde 4,86, balıkçılıkta yüzde 9,81 geriledi. Tarımda üretici fiyatlarındaki düşüş devam ediyor. Yalnız üretici fiyatlarında tarımda yıllık bazda yüzde 7,22 düşerken, tüketici fiyatlarındaki artış yüzde 6,83’ü bulmuştur. Üretici, girdilerdeki artışa, yaşanan enflasyona rağmen, ürününü geçen yıl 100 birim fiyattan satarken, bu yıl aynı ürünü 92,78 birim fiyattan ancak satabilmiştir. Fiyat istikrarının sağlanması üretici açısından hayati bir konudur. Hem üreticinin emeğin karşılığını alması ve kazanması, hem de tüketicinin uygun fiyatla ürün alabilmesi gerekir. Üretici fiyatlarının seviyesine bakıldığında, üreticimizin oldukça uygun fiyatla hatta bazı ürünlerde zararına bedelle mal verdiği tartışılmaz bir gerçektir. Sorunun halledilmesi için aradaki zincir kırılmalı, üreticinin aracısız tüketiciye ulaşması sağlanmalıdır. Aracı devreden çıkarılmalıdır.”
Şemsi Bayraktar, Türkiye Ziraat Odaları Birliği olarak, üreticiden tüketiciye, halkın tamamını yakından ilgilendiren gıda fiyatlarındaki değişimleri takip etmeye ve kamuoyunu doğru bilgilendirme amacıyla açıklama yapmaya devam ettiklerini bildirdi.
-Market fiyatlarındaki değişimler-
Bayraktar, Nisan ayındaki market fiyatlarına bakıldığında; 7 üründe fiyat değişimi olmazken, 10 üründe azalma, 23 üründe ise fiyat artışı olduğunu belirtti. Nisan ayında, pırasa, kuru soğan, kuru fasulye, yeşil mercimek, süt, zeytin ve mısırözü yağı fiyatlarında değişim görülmezken, fiyat düşüşünün yüzde 59,6 oran ile en fazla sivri biberde olduğunu bildiren Bayraktar, şunları kaydetti:
“Sivri biberdeki fiyat düşüşünü yüzde 40,42 ile patlıcan, yüzde 35,64 ile yeşil fasulye, yüzde 31,08 ile salatalık, yüzde 20,56 ile domates, yüzde 17,20 ile kabak, yüzde 13,15 ile yeşil soğan, yüzde 2,08 ile ayçiçeği yağı, yüzde 1,35 ile armut, yüzde 0,70 ile zeytinyağı izledi.
Market fiyatlarında en fazla fiyat artışı ise yüzde 56,7 oran ile karnabaharda görüldü. Karnabahardaki fiyat artışını yüzde 22,07 ile limon, yüzde 21,16 ile marul, yüzde 16 ile patates, yüzde 10,75 ile maydanoz, yüzde 10,68 ile ıspanak, yüzde 7,80 ile portakal, yüzde 7,08 ile elma, yüzde 6,53 ile tavuk eti, yüzde 4,84 ile Antep fıstığı, yüzde 4,81 ile yumurta, yüzde 4,27 ile lahana, yüzde 3,39 ile havuç, yüzde 3,28 ile dana eti, yüzde 2,01 ile kuru üzüm, yüzde 1,63 ile fındık, yüzde 1,59 ile toz şeker, yüzde 1,44 ile kuru incir, yüzde 1,07 ile pirinç, yüzde 0,83 ile kırmızı mercimek, yüzde 0,78 ile kuzu eti, yüzde 0,57 ile nohut, yüzde 0,23 ile kuru kayısı takip etti."
-Üretici fiyatlarındaki değişimler-
Nisan ayındaki üretici fiyatlarına bakıldığında; 13 üründe fiyatlar bir ay önceki fiyatlara göre değişmezken, 9 üründe azalma, 14 üründe ise fiyat artışları olduğu bilgisini veren Bayraktar, şöyle devam etti:
“Nisan ayında, ıspanak, pırasa, portakal, armut, kuru fasulye, nohut, kırmızı mercimek, yeşil mercimek, pirinç, kuru incir, yumurta, süt, zeytin ve yumurta fiyatlarında değişim görülmezken, fiyat düşüşü yüzde 70,32 oran ile en fazla sivri biberde görüldü. Sivri biberdeki fiyat düşüşünü yüzde 44,89 ile patlıcan, yüzde 36,02 ile yeşil fasulye, yüzde 35,11 ile salatalık, yüzde 29,95 ile domates, yüzde 22,70 ile kabak, yüzde 7,19 ile yeşil soğan, yüzde 5 ile zeytinyağı, yüzde 0,90 ile fındık izledi.
En fazla fiyat artışı yüzde 25 ile oran ile kuru kayısıda görüldü. Kuru kayısıdaki fiyat artışını yüzde 21,95 ile karnabahar, yüzde 20,36 ile elma, yüzde 19,27 ile limon, yüzde 18,84 ile patates, yüzde 18,18 ile havuç, yüzde 15,38 ile lahana, yüzde 14,04 ile Antep fıstığı, yüzde 9,02 ile kuru soğan, yüzde 8,93 ile marul, yüzde 3,45 ile kuru üzüm, yüzde 2,94 ile maydanoz, yüzde 1,56 ile kuzu eti ve dana eti takip etti.”
-Fiyat değişimlerinin nedenleri-
Bayraktar, fiyatı artan ürünlere bakıldığında, kışlık sebzeler arasında yer alan karnabahar, ıspanak gibi ürünlerde sezon sonuna gelinmesi nedeniyle arzda yaşanan daralmanın fiyatlarda bir miktar artışa yol açtığını bildirdi.
Limonda da benzer bir durum söz konusu olduğunu belirten Bayraktar, şunları kaydetti:
“Kuru kayısıda üretici fiyatlarında görülen artışta meydana gelen don olayı etkili oldu. Malatya ilimizde bu yıl havaların mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi nedeniyle kayısı ağaçları, önceki yıllara göre 20 gün daha erken çiçek açtı. Hava sıcaklıklarının mart ayının ortasında ve sonuna doğru eksi değere düşmesi nedeniyle kayısı ağaçlarında yüzde 80 ila yüzde 90’a varan oranlarda don zarı meydana geldi.
Fiyat düşüşü görülen ürünlere baktığımızda, sivri biber, patlıcan, yeşil fasulye, salatalık, domates ve kabakta hava sıcaklıklarındaki artış ile birlikte hasat edilen ürün miktarındaki artışa bağlı fiyatlarda düşüş yaşandı. Genel olarak değerlendirdiğimizde arz ve talepteki değişime bağlı olarak fiyatlarda artış ve azalışlar meydana geldi.”