Kivide üretim rekoru bekleniyor…
-TZOB Genel Başkanı Bayraktar:
-“Hasadı yapılan kivide üretiminin ilk kez 50 bin tonu aşacağı tahmin ediliyor”
-“Ülkemizde yetiştirilmesi ve üretimde gelinen nokta açısından bir başarı hikayesi olan kivide, 1994 yılında başlayan üretim bu yıl 53 bin 480 tona ulaşacak”
-“İç piyasada yerli ürünün bulunduğu, 15 Eylül-1 Nisan tarihleri arasında kivi ithalatını engelleyici önlemler alınmalı, kivi ürün bazında desteklemelere dahil edilmelidir”
-“Potasyum yönünden zengin olan kivinin bir adedinde, 1 kilogram narenciyede bulunan kadar C vitamini var”
Ankara – 18.11.2017 – Türkiye Ziraat Odaları
Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, kivide üretim rekoru beklendiğini
bildirerek “hasadı yapılan kivide üretimin ilk kez 50 bin tonu aşacağı tahmin
ediliyor. Ülkemizde yetiştirilmesi ve üretimde gelinen nokta açısından bir
başarı hikayesi olan kivide, 1994 yılında 7 tonla başlayan üretim bu yıl 53 bin
480 tona ulaşacak” dedi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, eski
bakanlardan Adnan Kahveci’nin gayretleriyle Türkiye’ye getirilen ve üretimine
başlanan kivinin, vitamin ve mineral yönünden zengin, düşük kalorili bir meyve
olduğunu belirtti. Şemsi Bayraktar, potasyum yönünden zengin olan kivinin bir
adedinde, 1 kilogram narenciyede bulunan kadar C vitamini olduğunu vurguladı.
-17 yılda kivi üretimi 38,2 katına çıktı-
Dünyada üretilen 3,5 milyon ton kivinin
yüzde 53,4’ünü Çin, yüzde 14,7’sinin İtalya, yüzde 11,9’unun Yeni Zelanda,
yüzde 7,7’sinin Şili, yüzde 5’inin Yunanistan, yüzde 1,7’sinin Fransa’nın
ürettiğini, bu yılki üretimle Türkiye’nin büyük bir olasılıkla altıncı sırada
yer alacağına dikkati çeken Bayraktar, şunları kaydetti:
“1994 yılında 7 tonla başlayan kivi üretimi,
2000 yılında 1,4 bin tona, 2006’da 11 bin tona, 2009’da 23,7 bin tona, 2013’de
41,6 bin tona çıktı. 2014 yılında 31,8 bin tona gerileyen üretim, 2015 yılında
41,6 bin tona yeniden yükseldi. 2016’da
43 bin 950 tona ulaşan üretimin, bu yıl yüzde 21,7 artışla 53 bin 480 tona
çıkacağı tahmin ediliyor. Böylece 2000-2017 döneminde kivi üretimi 38,2 katına
çıkmış olacak.
-Üretimin yarısı Yalova’dan-
Kivi üretimi dünyada olduğu gibi ülkemizde
de hızla artmaya devam ediyor. Ülkemizde 25 ilde kivi üretilirken, kivi
üretiminin yüzde 49’unu Yalova karşılıyor. Özellikle çay ve fındığın
yetiştirildiği Doğu Karadeniz bölgemizde kivi bitkisi yöre çiftçisi için
alternatif bir ürün haline gelmiştir. Yalova’yı yüzde 13’lük payla Rize, yüzde
11’lik payla Ordu ili izlemektedir.”
Üretim artışına rağmen, Türkiye’nin hala
kivi ithal ettiğini, 2016 yılında 4 bin 721 tonluk kivi ithalatına 4 milyon
dolar döviz ödediğini bildiren Bayraktar, “üretimin artırılması ve ithalatın
önlenebilmesi için üreticilerimizin desteklenmesi ve sorunların çözülmesi
gerekir” dedi.
-Sorunlar ve yapılması gerekenler-
Kivide hasat zamanının iyi belirlenmesi
gerektiğini belirten Bayraktar, şunları kaydetti:
“Üreticilerimiz kivilerini her yıl yapılan
ölçümler sonucu ilan edilen hasat zamanına uyarak hasat etmelidir. Aksi
takdirde üründe kalite ve ağırlık kaybı yaşanmaktadır.
Kivide soğuk hava depolarının ve ambalajlama
tesislerinin yetersiz oluşu önemli bir sorundur. Yeterli düzeyde soğuk hava
deposunun bulunmamasından dolayı üreticiler hasat ettikleri kiviyi biran evvel
satmak zorunda kalmakta ve tüccar da bu durumu avantaja çevirerek düşük
fiyattan alım yapmaktadır. Gerek ürünün pazara inmesinin kontrolü ve gerekse
fiyat avantajı açısından önemli bir unsur olan soğuk hava deposu tesislerinin
yaygınlaşması büyük önem taşımaktadır.
Kaliteli fidanın bulunamaması, kivi
bahçelerinin uygun biçimde terbiye edilip taçlandırılamaması, gübrelemenin
tekniğine uygun yapılmaması, yaz ve kış budamalarının genellikle yanlış ve
yetersiz yapılması, bahçelerde yeterli oranda tozlayıcı erkek çeşitlerin
bulunamaması başta gelen yetiştiricilik sorunlarıdır. Ayrıca, dikilen bitkinin
geç meyve vermeye başlaması yetiştiriciler açısından bir sorun olarak
görülmektedir.
Özellikle ticari anlamda yetiştiriciliğinin
yeni yeni yapılmaya başlandığı Doğu Karadeniz bölgesinde tekniğine uygun bir
şekilde bahçelerin kurulması için uzman ve bilirkişilerle diyalog halinde çalışılması
gerekmektedir.
Kivi de ürün bazında desteklemelere dahil
edilmelidir. Bu üründe yaşanan sorunların çözümü için, öncelikle Türkiye Kivi
Merkez Birliği kurulmalı ve kiviyle ilgili desteklemeler Kivi Üretici
Birlikleri kanalıyla yapılmalıdır.
İç piyasada yerli ürünün bulunduğu, 15
Eylül-1 Nisan tarihleri arasında kivi ithalatını engelleyici önlemler
alınmalıdır. İç tüketimin artırılmasına yönelik kivinin tüketiciye tanıtılması
amacıyla tanıtım filmleri hazırlanmalı ve kivi tanıtım grubu oluşturulmalıdır.
Yüksek kalite fidan üretimi için Kivi Üretme İstasyonları kurulmalıdır.”