-Karpuzda ilk dört: Adana, Antalya, İzmir ve Diyarbakır…
-TZOB Genel Başkanı Bayraktar: -“2012 yılında üretilen 977 bin 322 dekar alanda, 4 milyon 22 bin 296 tonu bulan karpuzun, beşte birinden fazlasını Adana, yüzde 12,07’sini Antalya, yüzde 5,58’ini İzmir ve yüzde 4,75’ini Diyarbakır üretiyor”
-“Adana, üretimde 811 bin 887 tonla birinci sırada bulunurken, bu ili 485 bin 686 tonla Antalya, 224 bin 326 tonla İzmir, 191 bin 98 tonla Diyarbakır, 146 bin 906 tonla Şanlıurfa izliyor”
-“İlk 5 ili Ankara 143 bin 426, Mersin 131 bin 535, Samsun 118 bin 580, Mardin 113 bin 519, Muğla 113 bin 214, Manisa 112 bin 196, Balıkesir 110 bin 925, Denizli 110 bin 529 tonla takip ediyor”
-“74 ilde üretilen karpuzda en az üretim 42 tonla Karabük, 48 tonla Giresun, 157 tonla Artvin, 170 tonla Bolu, 272 tonla Kastamonu, 310 tonla Zonguldak, 857 tonla Erzurum, 925 tonla Ağrı illerinde görülüyor”
-“Karpuz ekilen alanda 133 bin 480 dekarla Adana ilk sırayı alırken, bu ili 80 bin 322 dekarla Antalya, 57 bin 413 dekarla İzmir, 52 bin 349 dekarla Diyarbakır, 50 bin 35 dekarla Şanlıurfa izliyor”
-“Dekar başına verimde Sakarya 6 bin 225 kilogramla birinciliği alırken, bu ili 6 bin 211 kilogramla Hakkari, 6 bin 177 kilogramla Mersin, 6 bin 82 kilogramla Adana, 6 bin 47 kilogramla Antalya, 5 bin 636 kilogramla Bilecik, 5 bin 423 kilogramla Samsun, 5 bin 417 kilogramla Sinop izliyor”
-“Türkiye ortalamasının 4 bin 116 kilogram olduğu karpuz veriminde, dekar başına verim, Şırnak’ta 1970, Nevşehir’de 1965, Çorum’da 1894, Çankırı’da 1713, Uşak’ta 1575, Kayseri’de 1508, Aksaray’da 1486, Kütahya’da 1440, Kilis’te 811 kilograma kadar iniyor”
-“Patates, soğan, karpuz gibi ürünlerde üretim planlamasının olmaması neticesinde arz ve talep dengesizliğinden canı yanan kesim, yine üreticilerimiz olmaktadır”
Ankara – 20.09.2013 – Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Türkiye’de üretilen karpuzun büyük bölümünü Adana, Antalya, İzmir ve Diyarbakır ürettiğini bildirerek, “2012 yılında 977 bin 322 dekar alanda üretilen 4 milyon 22 bin 296 ton karpuzun, beşte birinden fazlasını Adana, yüzde 12,07’sini Antalya, yüzde 5,58’ini İzmir ve yüzde 4,75’ini Diyarbakır üretiyor” dedi.
Diyarbakır’da bugün düzenlenecek Diyarbakır Kültür ve Karpuz Festivaline katılacak olan Bayraktar, yaptığı açıklamada, karpuzun Türkiye’de oldukça sevilerek ve beğenilerek tüketilen bir ürün olduğunu bildirdi.
Karpuzun bol miktarda C vitaminin içerdiğine, beta karoten ve potasyum bakımından zengin, içerdiği antioksidanlar nedeniyle sağlık üzerinde oldukça faydalı olduğuna dikkati çeken Bayraktar, şunları kaydetti:
“Başta pazarlama sorunları olmak üzere, tarımsal girdilerde dışa bağımlılık ve girdi fiyatlarındaki artış nedeniyle üretim maliyetlerinin yüksekliği, üreticinin maliyetin altında ürün satmak zorunda kalması gibi ülkemiz tarımında karşılaşılan genel sorunlar karpuz üreticilerimizin de temel sorunlarıdır. Patates, soğan, karpuz gibi ürünlerde üretim planlamasının olmaması neticesinde arz ve talep dengesizliğinden canı yanan kesim, yine üreticilerimiz olmaktadır.
Temel sorunların yanı sıra sınır ticareti kapsamında ülkemize giren karpuz, sınır illerimizde kalmayıp zaman zaman yurdun diğer bölgelerinde de satışa sunulmakta, üreticimiz haksız rekabete uğramaktadır. Bu sebeple kontrol noktalarında, hallerde ve pazarlarda denetimlerin sıkılaştırılması gerekmektedir.”
-Türkiye üretimde dünya ikincisi-
Dünyada 2011 yılında 102 milyon 889 bin 76 ton karpuz üretimi yapıldığını, bu üretiminden aldığı yüzde 66,96’lık payla Çin ilk sırada yer aldığını bildiren Bayraktar, şöyle devam etti:
“Çin’in ardından dünya üretiminden aldığı yüzde 3,76’lık payla Türkiye ikinci sırada, yüzde 3,16’lık payla İran üçüncü sırada yer almaktadır. Üretim rakamlarına bakıldığında Çin 68 milyon 893 bin tonla açık farkla ilk sırayı, Türkiye 3 milyon 864 bin 489 tonla ikinci, İran 3 milyon 250 bin tonla üçüncü, Brezilya 2 milyon 198 bin 624 tonla dördüncü, ABD 1 milyon 688 bin 40 tonla beşinci sırada bulunmaktadır. Bu ülkeleri Rusya, Mısır, Özbekistan, Cezayir ve Meksika takip etmektedir.”
-En fazla karpuz üreten iller-
Türkiye’de 2012 yılında 977 bin 322 dekar alanda 4 milyon 22 bin 296 ton karpuz üretildiğini belirten Bayraktar, Adana’nın üretimde 811 bin 887 tonla birinci sırada bulunurken, bu ili 485 bin 686 tonla Antalya, 224 bin 326 tonla İzmir, 191 bin 98 tonla Diyarbakır, 146 bin 906 tonla Şanlıurfa’nın izlediği bilgisini verdi. Bayraktar, üretimde ilk 5 ili, Ankara’nın 143 bin 426, Mersin’in 131 bin 535, Samsun’un 118 bin 580, Mardin’in 113 bin 519, Muğla’nın 113 bin 214, Manisa’nın 112 bin 196, Balıkesir’in 110 bin 925, Denizli’nin 110 bin 529 tonla takip ettiğini vurguladı.
-En az karpuz üreten iller-
74 ilde üretilen karpuzda en az üretimin 42 tonla Karabük, 48 tonla Giresun, 157 tonla Artvin, 170 tonla Bolu, 272 tonla Kastamonu, 310 tonla Zonguldak, 857 tonla Erzurum, 925 tonla Ağrı illerinde görüldüğüne dikkati çeken Bayraktar, şunları kaydetti:
“Karpuz ekilen alanda 133 bin 480 dekarla Adana ilk sırayı alırken, bu ili 80 bin 322 dekarla Antalya, 57 bin 413 dekarla İzmir, 52 bin 349 dekarla Diyarbakır, 50 bin 35 dekarla Şanlıurfa izliyor. Adana, karpuz ekilen alanların yüzde 13,66’sına sahip. Antalya’nın ekilen alanlardaki payı yüzde 8,22, İzmir’in payı yüzde 5,87, Diyarbakır’ın payı yüzde 5,36, Şanlıurfa’nın payı yüzde 5,12 düzeyinde bulunuyor.
-Verimde Sakarya birinci, Kilis sonuncu-
Dekar başına verimde, Sakarya 6 bin 225 kilogramla birinciliği alırken, bu ili 6 bin 211 kilogramla Hakkari, 6 bin 177 kilogramla Mersin, 6 bin 82 kilogramla Adana, 6 bin 47 kilogramla Antalya, 5 bin 636 kilogramla Bilecik, 5 bin 423 kilogramla Samsun, 5 bin 417 kilogramla Sinop izliyor. Türkiye ortalamasının 4 bin 116 kilogram olduğu karpuz veriminde, dekar başına verim, Şırnak’ta 1970, Nevşehir’de 1965, Çorum’da 1894, Çankırı’da 1713, Uşak’ta 1575, Kayseri’de 1508, Aksaray’da 1486, Kütahya’da 1440, Kilis’te 811 kilograma kadar iniyor.”
Dünya karpuz üretiminde ilk 20 ülkenin 2011 yılı üretim rakamları ve dünya üretiminden aldıkları pay şöyle:
|
|
Karpuz |
Üretimdeki |
|
|
Üretimi |
Payı |
|
Ülkeler |
(Ton) |
(Yüzde) |
1 |
Çin |
68.893.000 |
66,96 |
2 |
Türkiye |
3.864.489 |
3,76 |
3 |
İran |
3.250.000 |
3,16 |
4 |
Brezilya |
2.198.624 |
2,14 |
5 |
ABD |
1.688.040 |
1,64 |
6 |
Rusya |
1.574.560 |
1,53 |
7 |
Mısır |
1.508.941 |
1,47 |
8 |
Özbekistan |
1.294.700 |
1,26 |
9 |
Cezayir |
1.285.134 |
1,25 |
10 |
Meksika |
1.002.019 |
0,97 |
11 |
Kazakistan |
874.600 |
0,85 |
12 |
İspanya |
766.301 |
0,74 |
13 |
Suriye |
670.559 |
0,65 |
14 |
Yunanistan |
648.000 |
0,63 |
15 |
Ukrayna |
617.600 |
0,60 |
16 |
Güney Kore |
608.986 |
0,59 |
17 |
Romanya |
592.214 |
0,58 |
18 |
Fas |
579.982 |
0,56 |
19 |
Tayland |
517.656 |
0,50 |
20 |
Mali |
500.000 |
0,49 |
|
Dünya |
102.889.076 |
100 |
Kaynak: FAO
Karpuz üreten 74 ilin 2012 yılı verilerine göre karpuz ekim alanı, karpuz üretimi, dekar başına karpuz verimi ve il payları şöyle:
|
|
Karpuz |
|
|
|
|
|
Karpuz |
Ekilen |
|
Karpuz |
Dekar |
|
|
Ekilen |
Alanda |
Karpuz |
Üretiminde |
Başına |
|
|
Alan |
İl Payı |
Üretimi |
İl Payı |
Verim |
|
İller |
(Dekar) |
(Yüzde) |
(Ton) |
(Yüzde) |
(Kg) |
|
1 |
Adana |
133.480 |
13,66 |
811.887 |
20,18 |
6.082 |
2 |
Antalya |
80.322 |
8,22 |
485.686 |
12,07 |
6.047 |
3 |
İzmir |
57.413 |
5,87 |
224.326 |
5,58 |
3.907 |
4 |
Diyarbakır |
52.349 |
5,36 |
191.098 |
4,75 |
3.650 |
5 |
Şanlıurfa |
50.035 |
5,12 |
146.906 |
3,65 |
2.936 |
6 |
Ankara |
45.138 |
4,62 |
143.426 |
3,57 |
3.178 |
7 |
Mersin |
21.295 |
2,18 |
131.535 |
3,27 |
6.177 |
8 |
Samsun |
21.865 |
2,24 |
118.580 |
2,95 |
5.423 |
9 |
Mardin |
41.110 |
4,21 |
113.519 |
2,82 |
2.761 |
10 |
Muğla |
24.742 |
2,53 |
113.214 |
2,81 |
4.576 |
11 |
Manisa |
37.300 |
3,82 |
112.196 |
2,79 |
3.008 |
12 |
Balıkesir |
26.735 |
2,74 |
110.925 |
2,76 |
4.149 |
13 |
Denizli |
29.808 |
3,05 |
110.529 |
2,75 |
3.708 |
14 |
Bursa |
28.380 |
2,90 |
97.760 |
2,43 |
3.445 |
15 |
Edirne |
19.816 |
2,03 |
74.578 |
1,85 |
3.764 |
16 |
Bilecik |
12.854 |
1,32 |
72.440 |
1,80 |
5.636 |
17 |
Osmaniye |
13.126 |
1,34 |
63.594 |
1,58 |
4.845 |
18 |
Tekirdağ |
17.870 |
1,83 |
59.519 |
1,48 |
3.331 |
19 |
Aydın |
15.276 |
1,56 |
57.752 |
1,44 |
3.781 |
20 |
Karaman |
15.466 |
1,58 |
55.323 |
1,38 |
3.577 |
21 |
Muş |
12.210 |
1,25 |
46.375 |
1,15 |
3.798 |
22 |
Tokat |
13.030 |
1,33 |
45.893 |
1,14 |
3.522 |
23 |
Konya |
11.070 |
1,13 |
43.120 |
1,07 |
3.895 |
24 |
Batman |
14.360 |
1,47 |
41.840 |
1,04 |
2.914 |
25 |
Gaziantep |
13.398 |
1,37 |
41.542 |
1,03 |
3.101 |
26 |
Burdur |
6.793 |
0,70 |
32.119 |
0,80 |
4.728 |
27 |
İstanbul |
8.368 |
0,86 |
31.655 |
0,79 |
3.783 |
28 |
Çanakkale |
11.641 |
1,19 |
31.287 |
0,78 |
2.688 |
29 |
Uşak |
19.065 |
1,95 |
30.030 |
0,75 |
1.575 |
30 |
Kırklareli |
7.864 |
0,80 |
29.394 |
0,73 |
3.738 |
31 |
Sakarya |
4.512 |
0,46 |
28.086 |
0,70 |
6.225 |
32 |
Kahramanmaraş |
8.286 |
0,85 |
28.077 |
0,70 |
3.388 |
33 |
Adıyaman |
7.965 |
0,81 |
21.953 |
0,55 |
2.756 |
34 |
Iğdır |
7.290 |
0,75 |
21.475 |
0,53 |
2.946 |
35 |
Bingöl |
6.150 |
0,63 |
19.695 |
0,49 |
3.202 |
36 |
Yozgat |
6.062 |
0,62 |
19.011 |
0,47 |
3.136 |
37 |
Isparta |
5.675 |
0,58 |
18.819 |
0,47 |
3.316 |
38 |
Kocaeli |
4.809 |
0,49 |
18.107 |
0,45 |
3.765 |
39 |
Kırıkkale |
4.143 |
0,42 |
15.397 |
0,38 |
3.716 |
40 |
Malatya |
3.085 |
0,32 |
12.328 |
0,31 |
3.996 |
41 |
Elazığ |
4.325 |
0,44 |
12.130 |
0,30 |
2.805 |
42 |
Eskişehir |
3.460 |
0,35 |
11.653 |
0,29 |
3.368 |
43 |
Erzincan |
2.562 |
0,26 |
11.386 |
0,28 |
4.444 |
44 |
Niğde |
3.390 |
0,35 |
10.560 |
0,26 |
3.115 |
45 |
Hatay |
2.112 |
0,22 |
8.911 |
0,22 |
4.219 |
46 |
Afyon |
2.742 |
0,28 |
8.450 |
0,21 |
3.082 |
47 |
Sinop |
1.402 |
0,14 |
7.595 |
0,19 |
5.417 |
48 |
Çorum |
3.840 |
0,39 |
7.272 |
0,18 |
1.894 |
49 |
Şırnak |
3.607 |
0,37 |
7.104 |
0,18 |
1.970 |
50 |
Amasya |
1.565 |
0,16 |
6.821 |
0,17 |
4.358 |
51 |
Kırşehir |
3.123 |
0,32 |
6.429 |
0,16 |
2.059 |
52 |
Kütahya |
3.833 |
0,39 |
5.521 |
0,14 |
1.440 |
53 |
Kayseri |
3.451 |
0,35 |
5.205 |
0,13 |
1.508 |
54 |
Siirt |
2.280 |
0,23 |
4.906 |
0,12 |
2.152 |
55 |
Bitlis |
920 |
0,09 |
4.555 |
0,11 |
4.951 |
56 |
Çankırı |
2.635 |
0,27 |
4.515 |
0,11 |
1.713 |
57 |
Hakkari |
655 |
0,07 |
4.068 |
0,10 |
6.211 |
58 |
Van |
1.480 |
0,15 |
4.065 |
0,10 |
2.747 |
59 |
Aksaray |
1.957 |
0,20 |
2.909 |
0,07 |
1.486 |
60 |
Sivas |
639 |
0,07 |
2.779 |
0,07 |
4.349 |
61 |
Tunceli |
982 |
0,10 |
2.454 |
0,06 |
2.499 |
62 |
Kilis |
2.802 |
0,29 |
2.272 |
0,06 |
811 |
63 |
Yalova |
482 |
0,05 |
2.033 |
0,05 |
4.218 |
64 |
Düzce |
488 |
0,05 |
1.928 |
0,05 |
3.951 |
65 |
Nevşehir |
877 |
0,09 |
1.723 |
0,04 |
1.965 |
66 |
Ağrı |
580 |
0,06 |
1.275 |
0,03 |
2.198 |
67 |
Bartın |
275 |
0,03 |
925 |
0,02 |
3.364 |
68 |
Erzurum |
342 |
0,03 |
857 |
0,02 |
2.506 |
69 |
Zonguldak |
110 |
0,01 |
310 |
0,01 |
2.818 |
70 |
Kastamonu |
106 |
0,01 |
272 |
0,01 |
2.566 |
71 |
Bolu |
68 |
0,01 |
170 |
0,00 |
2.500 |
72 |
Artvin |
35 |
0,00 |
157 |
0,00 |
4.486 |
73 |
Giresun |
20 |
0,00 |
48 |
0,00 |
2.400 |
74 |
Karabük |
21 |
0,00 |
42 |
0,00 |
2.000 |
|
Türkiye |
977.322 |
100,00 |
4.022.296 |
100,00 |
4.116 |
Kaynak: TÜİK