-Bayraktar’ın basın toplantısı...
-TZOB Genel Başkanı Bayraktar:
-“Buğday ve arpada fiyatların düşmemesi için TMO, geç kalmadan acilen müdahale alım fiyatlarını açıklamalıdır”
-“Buğday ve arpada piyasa durdu. Dışarıdan giren bir mal yok. Gümrükleri düşüreceğim demeniz, bu söylem dahi yetti.
O kadar zamansız bir söylem oldu ki; şu an tüccar piyasaya
girmiyor, üretici tedirgin ve bazı bölgelerde şu an alım satım durdu”
-“Girdi fiyatları
yüksek, verim düşükken gümrük vergileri de
indiriliyor. Çiftçimiz,
bu şartlarda nasıl rekabet edecek?”
-“Etki analizleri
yapılmadan, tarım nasıl gümrük birliğine dahil edilir,
gümrükler
sıfırlanır? Ülkemizde tarım biter, Fransız, Alman buğdayı ile
ekmek yapmak
zorunda kalırız”
-“Tarım biterse,
kırsalda yaşayan 20 milyon insanımız ne yapacaktır?
5-6 milyon insanımıza
iş sağlayan bir sektör olan tarımda
sürdürülebilirliğe
zarar verilmemelidir”
-“Gümrük birliğine tarımı sokarken, size buğday, arpa, et satacağız ama tarımda işsiz kalanları da biz Avrupa’da istihdam edeceğiz diye bir anlaşma mı yapılacak?
Bunları
Avrupa’ya, et, buğday ithal ettiğimiz ülkelere mi göndereceğiz? Bu söylemler
doğru söylemler değil”
-“ABD’den,
Arjantin’den çok daha düşük fiyatlarla GDO’lu mısır
satın alınır ve
hayvanlarımıza yedirilir. Bu kararlar alınırken bunlar niçin
hesaplanmıyor,
düşünülmüyor? Hayret ediyorum doğrusu”
-“Et fiyatları
yüksektir ama üreticimizin kilogram başına karı sadece
1 lira 43
kuruştur. 8 ay boyunca besi yapan bir üreticimiz, sattığı
karkastan sadece
yüzde 5,3 kar yapabilmektedir”
-“Bu gümrüklerle
ithalat yapılırsa, sektör batar, üreticimiz üretimi
sürdüremez.
Geçmişte de bunu yaşadık”
-“Kendi çiftçinize vermediğiniz destekleri dünyada et üretimi yapan çiftçilere verirseniz, onların bayram yapmasını sağlarsınız. Onlara
davul zurna ihraç edersek, davul zurnayla Türkiye ihracat yaparlar.
Bu bir hatadır. Bu yanlıştan da dönmek lazım…”
-“Gıda Tarım ve
Hayvancılık Bakanlığımız, yetkisini kullanmalı, ithalat
kontrol belgesi
vermeyerek ithalatı önlemelidir”
-“Tarım Bakanlığımız yetkisini ithalatı
önleyecek şekilde kullanırsa
problemin aşılmasına katkı sağlar. Bakanlığımızdan
da bunu bekliyoruz.
İthalat ‘yapılmasın’ diyoruz”
-“Ramazan ayı boyunca markette 35 ürünün 5’inde fiyat değişimi olmazken, 17 üründe fiyat artışı, 13 üründe fiyat azalışı,
üreticide ise 31 ürünün 10’unun da fiyat
değişimi görülmezken, 11 üründe fiyat artışı, 10 üründe ise fiyat düşüşü
meydana geldi”
-“Haziran ayında, market fiyatlarında, 8 üründe fiyat değişimi olmazken, 16 üründe azalma, 12 üründe ise fiyat artışı,
üretici
fiyatlarında, 11 üründe fiyat değişimi olmadı. 12 üründe azalma, 9 üründe ise
fiyat artışı tespit edildi”
-“Elma 6,5 kat,
kuru kayısı 5 kat, kabak 3,9 kat, maydanoz 3,8 kat,
salatalık 3,7 kat
fazlaya tüketiciye satılmaktadır. Görüldüğü gibi üretici
market fiyatları
arasındaki makasta sorun devam ediyor”
Ankara – 30.06.2017 – Türkiye Ziraat Odaları
Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, buğday ve arpada piyasanın durduğunu
bildirerek, “dışarıdan giren bir mal yok. Gümrükleri düşüreceğim demeniz, bu
söylem dahi yetti. O kadar zamansız bir söylem oldu ki; şu an tüccar piyasaya
girmiyor, üretici tedirgin ve bazı bölgelerde şu an alım satım durdu. Buğday ve
arpada fiyatların düşmemesi için TMO, geç kalmadan acilen müdahale alım
fiyatlarını açıklamalıdır” dedi.
Girdi fiyatları yüksek, verim düşükken gümrük
vergilerinin de indirildiğini belirten Bayraktar, “çiftçimiz, bu
şartlarda nasıl rekabet edecek?” Gümrük birliği kapsamına tarımın dahil
edileceği söyleniyor. Etki analizleri yapılmadan, tarım nasıl gümrük birliğine
dahil edilir, gümrükler sıfırlanır? Ülkemizde tarım biter, Fransız, Alman
buğdayı ile ekmek yapmak zorunda kalırız” diye konuştu.
TZOB Genel Başkanı Bayraktar,
düzenlediği basın toplantısında, Ramazan ayındaki hem de Haziran ayındaki fiyat
değişimlerini, bayramın son günü Resmi Gazete’de yayınlanan, et, canlı
hayvan, buğday, arpa ve mısırda gümrük vergilerini büyük oranlarda düşüren
Bakanlar Kurulu kararını değerlendirdi.
Şemsi Bayraktar, 2007 yılından bu yana her Ramazan ayında, gıda
talebinin ve tüketiminin artmasından dolayı fiyatların spekülatif yönde
yükseltilmesini önlemek için yürüttüğü çalışmalara ve bu yöndeki uyarılara bu
yıl da devam ettiklerini bildirdi. Bu açıklamaların amacının fiyat artışlarının
üreticilerimizden mi yoksa aracı veya perakendecilerden mi kaynaklandığı
konusunda kamuoyuna doğru bilgiler sunmak, tüketicinin ödediği fiyattan
üreticilerin ne derece yararlanabildiğini ortaya koymak, suni fiyat artışlarını
önlemek olduğunu belirten Bayraktar, Ramazan
ayı boyunca fiyatları takip ettiklerini ve meydana gelen değişimleri tespit
ettiklerini vurguladı.
-Ramazanda fiyat değişimleri-
Ramazan ayı boyunca markette 35 ürünün 5’inde fiyat
değişimi olmazken, 17 üründe fiyat artışı, 13 üründe fiyat azalışı, üreticide
ise 31 ürünün 10’unun da fiyat değişimi görülmezken, 11 üründe fiyat artışı, 10
üründe ise fiyat düşüşü meydana geldiğini bildiren Bayraktar, şunları kaydetti:
“Markette fiyatı en çok düşen ürün kiraz, üreticide patates olurken, hem
market hem üreticide fiyat en çok salatalıkta arttı. Ramazan döneminde yaşanan
fiyat değişimlerine baktığımızda marketlerde süt, mısırözü yağı, kuru
kayısı, zeytinyağı ve ayçiçeği yağı
fiyatları değişmezken, fiyatı en fazla artan ürün yüzde 23,46 ile salatalık
oldu. Salatalıktaki fiyat artışını yüzde 16,09 ile maydanoz, yüzde 13,58 ile
kabak, yüzde 12,76 ile tavuk eti, yüzde 12,63 ile kuru soğan takip etti.
Markette fiyatı düşen ürünlere baktığımızda, fiyat düşüşün en fazla olduğu ürün
yüzde 46,77 ile kiraz oldu. Kirazdaki fiyat düşüşünü yüzde 35,01 ile domates,
yüzde 15,34 ile patates, yüzde 14,44 ile nohut, yüzde 14,26 ile patlıcan, yüzde
12,89 ile kuru üzüm izledi.
Ramazan ayında üreticide, limon, elma, kuru fasulye, nohut, yeşil
mercimek, pirinç, kuru kayısı, kuru üzüm, kuru incir ve süt fiyatlarında
değişim olmadı. Üreticide Ramazanda fiyat en fazla yüzde 36,84 ile patateste
düştü. Patatesteki fiyat düşüşünü yüzde 36,07 ile patlıcan, yüzde 25,45 ile
kiraz, yüzde 24,91 ile kırmızı mercimek, yüzde 23,82 ile domates, yüzde 13,33
ile çilek, yüzde 12,07 ile Antep fıstığı, yüzde 10,38 ile fındık takip etti.
Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 50,75 ile salatalıkta görüldü.
Salatalıktaki fiyat artışını yüzde 31,82 ile kuru soğan, yüzde 29,87 ile havuç,
yüzde 18,52 ile marul, yüzde 17,33 ile maydanoz, yüzde 16,92 ile sivri biber
izledi.”
-Haziran ayındaki fiyat değişimleri-
Aylık değişimi takip ettikleri 31 Mayıs-28 Haziran döneminde, üretici ve
marketlerde fiyatı en fazla artan ürünün kuru soğan, fiyatı en fazla düşen
ürünün karpuz olduğunu belirten Bayraktar, şöyle devam etti:
“Bu dönemde aylık olarak market
fiyatlarında, 8 üründe fiyat değişimi olmazken, 16 üründe azalma, 12
üründe ise fiyat artışı meydana geldi. Mısırözü yağı, yeşil soğan, pirinç, kuru
kayısı, kuru üzüm, yumurta, zeytinyağı ve ayçiçeği yağı fiyatında değişim
görülmedi. Markette en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 33,12 ile karpuzda oldu.
Karpuzdaki fiyat düşüşünü yüzde 30,75 ile kiraz, yüzde 28,33 ile salatalık,
yüzde 22,47 ile çilek, yüzde 18,33 ile domates, yüzde 17,15 ile patlıcan, yüzde
15,06 ile nohut, yüzde 14,22 ile kabak izledi. Markette en fazla fiyat artışı
ise yüzde 26,21 ile kuru soğanda görüldü. Kuru soğandaki fiyat artışını yüzde
12,15 ile tavuk eti, yüzde 9,50 ile limon, yüzde 5,97 ile sivri biber takip
etti.
Üretici fiyatlarında; 31 Mayıs-28 Haziran döneminde, 11 üründe fiyat
değişimi olmadı. 12 üründe azalma, 9 üründe ise fiyat artışı tespit edildi.
Limon, elma, kuru fasulye, nohut, yeşil mercimek, pirinç, kuru kayısı, kuru
üzüm, kuru incir, süt ve yumurta fiyatları değişmeyen ürünler oldu. Üreticide
fiyatı en fazla düşen ürün olan karpuzda düşüş oranı yüzde 59,70’i buldu.
Karpuzdaki fiyat düşüşünü yüzde 52,19 ile patlıcan, yüzde 37,93 ile patates,
yüzde 33,13 ile kabak, yüzde 27,31 ile salatalık, yüzde 24,91 ile kırmızı
mercimek, yüzde 18 ile kiraz, yüzde 12,07 ile Antep fıstığı izledi. Üreticide
en fazla fiyat artışı yüzde 45 ile kuru soğanda meydana geldi. Kuru soğandaki
fiyat artışını yüzde 31,95 ile sivri biber, yüzde 29,87 ile havuç, yüzde 19,14
ile marul, yüzde 17,33 ile maydanoz takip etti.”
-Üretici fiyat artışı ve düşüşünün ürün bazında sebepleri-
Üreticide fiyat artışı ve düşüşünün ürün bazında sebeplerini de
değerlendiren Bayraktar, şunları söyledi:
“Üreticide fiyatı artan ürünlere baktığımızda, kuru soğanda arzın
Çukurova bölgemizden sağlanmaktadır. Çukurova bölgemizde yer alan Adana’da
hasadın sonuna yaklaşılması, arzın daha çok Hatay’dan sağlanmasıyla birlikte
fiyatlarda artış meydana gelmiştir. Fiyat artışında Rusya’nın kuru soğanda
ambargoyu kaldırması da etkili oldu.
Sivri biberde geçen ay dibe vuran fiyatların ardından toparlanma
sürecine girilmesiyle birlikte fiyat artışı meydana geldi. Havuçta arz
depolardan sağlanıyor. Piyasaya arz edilen ürün miktarındaki azalmayla birlikte
fiyatlarda artış yaşandı. Marulda ise Haziran ayı içinde meydana gelen
yağışların ürünü olumsuz etkilemesiyle birlikte fiyatlarda artış görüldü.
Zeytinyağında ise artan talep ile birlikte bir miktar artış yaşandı. Dana eti
ve kuzu eti de üreticide fiyat artışı görülen ürünler arasında yer aldı.
Üreticide fiyatı en fazla düşen ürün karpuz oldu. Mevsim itibarıyla
karpuzda hasat edilen ürün miktarındaki artışa bağlı olarak fiyatta düşüş
meydana geldi. Kiraz, çilek gibi ürünlerde de benzer durum söz konusu.
Patlıcan, kabak, salatalık, domates gibi ürünlerde de hasat edilen ürün
miktarındaki artışla birlikte fiyatlar geriledi. Bir diğer fiyatı düşen ürün
ise patates oldu. Patates fiyatlarındaki düşüşte Ödemiş ilçemizde talepteki
daralmaya bağlı olarak yaşanan pazarlama sorunları etkili oldu. Kırmızı
mercimekte ise fiyatlar yeni sezon fiyatıdır. Geçen yıla göre rekoltede yaşanan
artışın yanı sıra, hasadın başlaması ve firmaların elinde geçen yıldan kalan
ürünlerin bulunması fiyat düşüşüne yol açtı.”
-Üretici market
fiyat farkında elma ilk sırada-
“Elmadan sonra fiyat farkı sırasıyla, kuru kayısıda yüzde 398,33,
kabakta yüzde 289,09, maydanozda 276,59, salatalıkta yüzde 270,63 oldu.
Elma 6,5 kat, kuru kayısı 5 kat, kabak 3,9 kat, maydanoz 3,8 kat,
salatalık 3,7 kat fazlaya tüketiciye satılmaktadır.
Bugün üreticide, 67 kuruş olan elma markette 4 lira 33 kuruşa, 6 lira
olan kuru kayısı 29 lira 90 kuruşa, 54 kuruş olan kabak 2 lira 10 kuruşa, 29
kuruş olan maydanoz 1 lira 10 kuruşa, 58 kuruş olan salatalık 2 lira 16 kuruşa
satılmaktadır.
Görüldüğü gibi üretici market fiyatları arasındaki makasta sorun devam
ediyor.
Üretici, çoğu zaman maliyetini zor karşılamakta, bazen de maliyetinin
altında ürün satabilmektedir. Buna karşın tüketici de makul fiyatlarla ürün
tüketememektedir. Üreticilerimizin kar kış, yağmur yağış demeden, güneşin
altında kavrulurken binbir emekle ürettikleri ürünlerden hak ettikleri geliri
elde edebilmeleri ve tüketicilerimizin de bu ürünlere uygun fiyatla
erişebilmesi hepimizin dileğidir.”
-Et, canlı hayvan, buğday, arpa ve mısırda gümrük vergisi indirimi-
Basın toplantısında, Bayramın son günü Resmi Gazete’de yayınlanan, et,
canlı hayvan, buğday, arpa ve mısırda gümrük vergilerini büyük oranlarda
düşüren Bakanlar Kurulu kararını da değerlendiren Bayraktar, şunları söyledi:
“Enflasyonla mücadele gerekçesiyle, gümrük vergisinin, canlı hayvanlarda
yüzde 135’den yüzde 26’ya, karkas ette yüzde 100’den yüzde 40’a, buğdayda yüzde
130’dan yüzde 45’e, arpada yüzde 130’dan yüzde 35’e, mısırda yüzde 130’dan
yüzde 25’e indirilmesinin üreticimizi etkilememesi mümkün değildir.
Öncelikle şunu vurgulamak istiyorum, üreticiyi ilgilendiren bir konuda,
üreticinin temsilcisi TZOB’dan görüş alınmadan, istişare edilmeden karar
verilmesi problemin esas kaynağıdır. Zannedilmesin ki biz, tüketici
fiyatlarının düşmesini, tüketicimizin daha makul fiyatlarla tüketmesini
istemiyoruz. Biz de bunu istiyoruz. Fakat, bunun yolu bu değildir. İthalat işin
en kolay tarafıdır. Geçici bir çözümdür.
Bir taraftan makas orta yerde. Üreticiden tüketiciye 6,5 kata varan bir
makas var. Bu makası daraltmak lazım. Bunun için bir gayret içinde olmak lazım.
Bunun dışında sulamaya açamadığımız arazilerimiz var. Toplulaştırma
yapamadığımız arazilerimiz var. Bir taraftan planlama yapamıyoruz. Planlama
sorunlarıyla karşı karşıyayız. Bunun dışında verimlilik rakamlarımız da düşük.
İthalat kısa vadede belki bir miktar fiyatları düşürür ama tarımsal
üretime de büyük darbe vurur. Fiyatlar daha sonra yeniden yükselir.”
-Verim düşük, girdi fiyatları yüksek-
Türkiye’de verimliğin Avrupa’ya, ABD’ye göre düşük kaldığını vurgulayan
Bayraktar, şöyle devam etti:
“Bizim sığır karkas ortalama verimimiz 237 kilogramken, bu rakam
İngiltere 328, ABD’de 371 kilogramı buluyor. Buğdayda biz dekar başına 270
kilogram verim alırken, Fransa 735, Almanya 862 kilogram verime ulaşmış
durumda.
Girdi fiyatları tarımda gelişmiş çoğu ülkeden
yüksek seyrediyor. ABD’de litresi 2 lira 38 kuruş, Rusya’da 2 lira 22 kuruş
olan mazotun Türkiye fiyatı 4 lira 37 kuruşu buluyor.
ABD’de toptan fiyatlarla DAP gübresinin tonu 1100 lira, Avrupa’da 1270
lirayken, Türkiye’de 1665 liraya çıkıyor.
Girdi fiyatları yüksek, verim düşükken gümrük vergileri de indiriliyor.
Çiftçimiz, bu şartlarda nasıl rekabet edecek? Maliyetleri düşük verimleri
yüksek...
Dün akşam ve bu sabah görüştüğümüz oda başkanlarımız ve üreticilerimiz
piyasanın bu tedirginliği karşısında TMO’nun biran evvel piyasaya girmesini ve
buğday alımı yapmasını istiyorlar. Alın terini makul fiyatlarda değerlendiren
bir fiyattan TMO’nun biran evvel piyasaya girmesi çok önemli. Çiftçimiz şu an
bunu TMO’dan talep ediyor.
Gümrük birliği kapsamına tarımın dahil edileceği söyleniyor. Etki
analizleri yapılmadan, tarım nasıl gümrük birliğine dahil edilir, gümrükler
sıfırlanır? Maliyetleri mukayese etmeden gümrük birliğine tarımı sokamayız. Bu
büyük hata olur. Türkiye pazar haline gelir. Türkiye’de buğday, et, mısır, arpa
ürettirmezler. Bazı ürünlerde büyük sıkıntı çekeriz. Ve ithalata da bağımlı
hale geliriz. Üreticiyi tarladan kopardığınızda üretici büyük şehirlere göç
ettiğinde bebeklerin ayağı asfalta bastığında geri dönüş yoktur. Bir daha bu
çiftçiyi bulamazsınız. Geri de döndüremezsiniz. Onun için bu hatalı kararlardan
biran evvel vazgeçilmesini temenni ediyoruz.
Ülkemizde tarım biter, Fransız, Alman buğdayı ile ekmek yapmak zorunda
kalırız.
Tarım biterse, kırsalda yaşayan 20 milyon insanımız ne yapacaktır? Çok
büyük bölümü şehirlere göçerse, şehirlerin yaşanılmaz hale geleceği de unutulmamalıdır.
5-6 milyon insanımıza iş sağlayan bir sektör olan tarımda sürdürülebilirliğe
zarar verilmemelidir. Gümrük birliğine tarımı sokarken size buğday, arpa, et
satacağız ama tarımda işsiz kalanları da biz Avrupa’da istihdam edeceğiz diye
bir anlaşma mı yapılacak? Bunları Avrupa’ya, et, buğday ithal ettiğimiz
ülkelere mi göndereceğiz? Böyle bir şansımız var mı? Yok. O halde bu insanların
bu ülkede ve bu sektörde istihdamını sağlamak zorundayız. Bu söylemler doğru
söylemler değil. Çok dikkatli olunması gerekiyor.”
-“Gümrük vergilerinin düşürülmesi üreticimize zarar verecek”-
Buğday ve arpada hasat devam ederken, mısırda iki ay sonra hasada
girilecekken, gümrük vergilerinin düşürülmesinin üreticimize zarar vereceğini,
üretim yapılamaz hale gelineceğini bildiren Bayraktar, şöyle konuştu:
“Birçok yöremizden buğday ve arpa alımlarında sıkıntı yaşandığı bilgisi
geliyor. Hem Trakya bölgesinden hem de başka bölgelerdin aldığımız bilgilere
göre; tüccar şu an bu açıklamadan sonra piyasaya girmiyor. Buğday ve arpada
piyasa durdu. Bakın ithalat yok. Dışarıdan giren bir mal yok. Gümrükleri
düşüreceğim demeniz, bu söylem dahi yetti. O kadar zamansız bir söylem oldu ki;
şuan tüccar piyasaya girmiyor, üretici tedirgin ve bazı bölgelerde şu an alım
satım durdu. Çiftçimizin en önemli ürünleri, ekili alanların
yaklaşık yüzde 70’ini oluşturan buğday ve arpada fiyatların düşmemesi için TMO,
geç kalmadan acilen müdahale alım fiyatlarını açıklamalıdır.
Üstelik yemlik mısırda GDO’lu ürün ithal edilebiliyor. ABD’den,
Arjantin’den çok daha düşük fiyatlarla GDO’lu mısır satın alınır ve
hayvanlarımıza yedirilir. Hayvan etini biz yemiyor muyuz? Dolayısıyla bu GDO’lu
ürünleri insanlarda yemiş olacak. Bu kararlar alınırken bunlar niçin
hesaplanmıyor, düşünülmüyor? Hayret ediyorum doğrusu.
Diğer taraftan gümrük vergi indirimi konusunda karar verilirken,
üreticimizin maliyetleri dikkate alınmamıştır. Et fiyatları yüksektir ama
üreticimiz 26 lira 80 kuruşa mal ettiği karkası, ortalama 28 lira 23 kuruşa
ancak satabilmektedir. Burada üreticimizin kilogram başına karı sadece 1 lira
43 kuruştur. 8 ay boyunca besi yapan bir üreticimiz, sattığı karkastan sadece
yüzde 5,3 kar yapabilmektedir. Sektörde en az parayı üreticimiz kazanmaktadır.
Yarın bu gümrüklerle ithalat yapılırsa, sektör batar, üreticimiz üretimi
sürdüremez.
Geçmişte de bunu yaşadık. 2010 yılında başlayan ithalata bu ülke 5
milyar doların üzerinde döviz ödedi. Ülkemiz bu kadar zengin değil. Kaldı ki
biz her zaman söylüyoruz. Bizim potansiyelimiz var. Üretim desteklendiğinde biz
çok rahatlıkla halkın talebini karşılayacak arzı sağlayabiliriz. Gerekli
tedbirleri almak varken ithalat işin kolay tarafı. Kaldı ki fiyatlarda
ucuzlamıyor. 2010 yılında bunu gördük. İthalat yapıldı fakat fiyatlar
ucuzlamadı.
Bugün 4 avrodan hatta 3 avrodan karkas et ithal edilebiliyor. İthalat
özel sektöre açılırsa, özel sektör, kalitesiz, sağlıksız, ucuz etleri ülkemize
getirebilir. Bunun kontrolünü eksiksiz yapamazsınız.
Üstelik Türkiye büyük bir ülkedir. 80 milyon nüfusu var. 5 milyon
yabancı ve sığınmacı bu ülkede yaşıyor. 40 milyona yakın turist ülkemizi
ziyaret ediyor. 200-300 bin ton et ithal etmeye kalkıldığında başta Avrupa
olmak üzere fiyatlar yükselir.
Öyle bir zaman gelir ki siz bugünkü fiyatları ararsınız. Eyvah ne yaptım
dersiniz. İçeriye bakarsınız üretim çökmüş. Ve daha yüksek fiyatlarla ithalat
yapmaya devam edersiniz. Biz bu senaryoyu daha evvel gördük. Bunun için tekrar
bu senaryoyu yaşamak istemiyoruz. Bu fiyatları düşürmez. Kısa vadede fiyatları
düşürür gibi görünür, orta ve uzun vadede fiyatları yükseltir. Ve kendi çiftçinize
vermediğiniz destekleri dünyada et üretimi yapan çiftçilere verirseniz, onların
bayram yapmasını sağlarsınız. Türkiye’den her ithalat yapıldığında onlar orada
bayram yapacaktır. Onlara davul zurna ihraç edersek, davul zurnayla Türkiye
ihracat yaparlar. Bu yanlışa düşmemek lazım... Bu bir hatadır. Ve bu
yanlıştan da dönmek lazım…
Daha kalitesiz, sağlıksız etleri daha pahalı satın almak durumunda
kalırız. Üretici ve ülke zararına gördüğümüz bu karardan, acilen vazgeçilmesi,
kararın kaldırılması gerektiğine inanıyoruz.
Üreticinin bakanlığı Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığımız, yetkisini
kullanmalı, hem ette hem kasaplık hayvanda hem de buğday, arpa ve mısırda
ithalat kontrol belgesi vermeyerek ithalatı önlemelidir.”
-Sorular-
TZOB Genel Başkanı Bayraktar,
“Vergilerin düşürülmesiyle ilgili hükümete bir çağrınız olacak mı?” şeklindeki
bir soruyu, “dün de basın açıklaması yaptık. İthalata gözetim uygulaması
getirmişler. Bugün Resmi Gazete’de yayınlandı. Gümrük vergilerini belli bir
seviyede tutmuşlar. Gümrük vergileri canlı hayvanda ton başına canlı hayvanda 3
bin, ette 4 bin 500, buğday, arpa ve mısırda 200 dolar üzerinden hesaplanacak.
Fakat biz bunu yeterli görmüyoruz. Bu karardan vazgeçilmesini talep ediyoruz.
Bakanlığımızdan da özellikle ithalatta yetkisini kullanmasını ve ithalatı
önlemesini talep ediyoruz” şeklinde yanıtladı.
Bayraktar, “Dün Tarım
Bakanı özellikle etteki gümrük vergisinin düşürülmesiyle ilgili olarak yerli
üretimin daraltılmayacağını ve ithalatın tamamen bakanlık kontrolünde olacağını
söyledi. Buna katılıyor musunuz?” şeklindeki soru üzerine “bakanlık ‘ithal
etmiyorum’ diyorsa problem yok. Ama bu gümrük vergileriyle ithalat olursa bu
üreticiyi mağdur eder. Tarım Bakanlığımız yetkisini ithalatı önleyecek şekilde
kullanırsa problemin aşılmasına katkı sağlar. Bakanlığımızdan da bunu
bekliyoruz. İthalat ‘yapılmasın’ diyoruz” dedi.
“Buğday arpada tüccarın piyasaya girmediğini söylediniz. Şu anda hasat dönemi yaşanıyor. Önümüzdeki günlerde nasıl bir sıkıntı yaşanır. Diğer ürünlerde de kısa vadede bir sıkıntı olur mu? Yoksa uzun vadede mi sorun yaşanır?” sorusunu da Bayraktar, “buğday piyasaya girmezse talep gelmez. Talep gelmezse arz ne olacak? Buğday üreticinin elinde kalacak. Fiyatlar aşağıya düşer. Hasat zamanı tüccar alıma girmezse sorun olur. Üreticiye şimdi para lazımdır. Malını bir şekilde değerlendirmesi gerekiyor. Alıcı yoksa ne olacak? Elinde kalacak. Ucuz fiyattan elinden çıkarmaya çalışacak. Bu üreticinin mağduriyetidir. Bu da üreticinin ekimden uzaklaşmasıdır. Çiftçiliği bırakacak. Allah korusun. Gençler göç ediyor. Şimdi yaşlılara kaldı. Bayanlar ve yaşlılarla tarımı götürüyoruz. Bunlar da tarımdan çekilirse kim üretecek, bu ülkeyi kim besleyecek? Gençler kaçıyorlar tarımdan. Bu ülkeyi nasıl, kimle besleyeceğiz?” şeklinde yanıtladı.
Seçilmiş ürünlerde 28 Haziran 2017 tarihi itibarıyla ortalama üretici, hal, pazar ve market fiyatları ve fiyat farkları:
Ürünler |
Üretici |
Hal |
Pazar |
Market |
Hal/Üretici |
Pazar/Üretici |
Market/Üretici |
|
Fiyatı (TL/Kg) |
Fiyatı (TL/Kg) |
Fiyatı (TL/Kg) |
Fiyatı (TL/Kg) |
Fiyat Farkı (Yüzde) |
Fiyat Farkı (Yüzde) |
Fiyat Farkı (Yüzde) |
Elma |
0,67 |
2,30 |
2,83 |
4,33 |
243,28 |
322,89 |
546,77 |
Kuru Kayısı |
6,00 |
- |
25,00 |
29,90 |
- |
316,67 |
398,33 |
Kabak |
0,54 |
1,08 |
1,54 |
2,10 |
99,07 |
185,49 |
289,09 |
Maydanoz (Adet) |
0,29 |
0,38 |
0,90 |
1,10 |
30,91 |
206,82 |
276,59 |
Salatalık |
0,58 |
1,03 |
1,50 |
2,16 |
75,71 |
157,14 |
270,63 |
Kuru İncir |
6,50 |
- |
25,00 |
22,96 |
- |
284,62 |
253,21 |
Patlıcan |
0,55 |
1,00 |
1,54 |
1,91 |
83,49 |
182,87 |
251,17 |
Süt (Litre) |
1,07 |
- |
- |
3,73 |
- |
- |
249,02 |
Kırmızı Mercimek |
2,08 |
3 |
6,67 |
7,18 |
44,23 |
220,51 |
245,42 |
Kuru Üzüm |
3,75 |
- |
12,00 |
12,93 |
- |
220,00 |
244,80 |
Marul (Adet) |
0,64 |
0,91 |
1,75 |
2,16 |
42,58 |
173,44 |
236,72 |
Karpuz |
0,54 |
0,76 |
1,08 |
1,69 |
41,20 |
100,62 |
212,10 |
Patates |
0,60 |
0,99 |
1,57 |
1,74 |
65,28 |
160,83 |
189,72 |
Fındık (İç) |
19,00 |
- |
50,00 |
52,96 |
- |
163,16 |
178,73 |
Sivri Biber |
0,88 |
1,28 |
1,83 |
2,43 |
45,30 |
108,93 |
176,54 |
Yeşil Fasulye |
1,69 |
2,55 |
3,42 |
4,63 |
50,59 |
101,77 |
173,62 |
Limon |
2,00 |
2,72 |
4,33 |
5,46 |
35,83 |
116,67 |
173,07 |
Yeşil Mercimek |
3,48 |
6 |
6,67 |
8,94 |
72,41 |
91,57 |
156,99 |
Domates |
0,89 |
1,19 |
1,79 |
2,25 |
34,27 |
101,88 |
153,21 |
Havuç |
1,00 |
1,48 |
1,60 |
2,42 |
47,50 |
60,00 |
141,53 |
Pirinç |
2,40 |
3,4 |
5,17 |
5,77 |
41,67 |
115,28 |
140,42 |
Antep Fıstığı |
25,50 |
- |
57,50 |
59,52 |
- |
125,49 |
133,42 |
Yeşil Soğan (Kg) |
1,28 |
1,76 |
2,50 |
2,98 |
37,37 |
95,31 |
133,07 |
Şeftali |
1,71 |
2,28 |
3,17 |
3,74 |
33,43 |
85,73 |
119,62 |
Kuru Soğan |
0,73 |
1,08 |
1,21 |
1,58 |
48,28 |
66,44 |
117,38 |
Kuru Fasulye |
4,08 |
5 |
8,00 |
8,79 |
22,55 |
96,08 |
115,52 |
Zeytinyağı |
12,60 |
- |
- |
26,42 |
- |
- |
109,66 |
Nohut |
4,79 |
8 |
9,33 |
9,93 |
67,01 |
94,85 |
107,29 |
Yumurta |
0,20 |
- |
0,50 |
0,35 |
- |
155,10 |
76,87 |
Çilek |
2,60 |
3,50 |
4,00 |
4,33 |
34,62 |
53,85 |
66,67 |
Dana Eti |
28,23 |
- |
- |
46,65 |
- |
- |
65,23 |
Kiraz |
4,10 |
5,20 |
4,92 |
6,32 |
26,83 |
19,92 |
54,21 |
Kuzu Eti |
35,87 |
- |
- |
52,73 |
- |
- |
47,00 |
Mısırözü Yağı |
- |
- |
- |
8,37 |
- |
- |
- |
Ayçiçek Yağı |
- |
- |
- |
7,72 |
- |
- |
- |
Toz Şeker |
- |
- |
- |
4,19 |
- |
- |
- |
Tavuk Eti |
- |
- |
- |
8,78 |
- |
- |
- |
Not: Hal, pazar ve market verileri İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya ve Mersin illerinden derlenen ortalama fiyatlardır. Üretici fiyatları ise ürünlere göre önemli üretim merkezlerinden derlenmektedir. Pirinç (Osmancık), kuru fasulye, nohut, kırmızı ve yeşil mercimek için belirtilen hal fiyatları toptan satış fiyatlarıdır. Dana eti, kuzu eti, Antep fıstığı ve fındık fiyatı serbest piyasa fiyatıdır.
Seçilmiş ürünlerde market fiyatlarındaki aylık fiyatlar ve değişim oranları:
Market |
31 Mayıs 2017 |
28 Haziran 2017 |
28 Haziran 2017/ 31 Mayıs 2017 |
Ürünler |
Ay Sonu Market Fiyatı (TL/Kg) |
Ay Sonu Market Fiyatı (TL/Kg) |
Değişim (Yüzde) |
Kuru Soğan |
1,25 |
1,58 |
26,21 |
Tavuk Eti |
7,83 |
8,78 |
12,15 |
Limon |
4,99 |
5,46 |
9,50 |
Sivri Biber |
2,29 |
2,43 |
5,97 |
Kırmızı Mercimek |
6,85 |
7,18 |
4,87 |
Maydanoz (Adet) |
1,05 |
1,10 |
4,74 |
Kuzu Eti |
50,65 |
52,73 |
4,11 |
Dana Eti |
45,45 |
46,65 |
2,63 |
Süt (Litre) |
3,66 |
3,73 |
2,08 |
Elma |
4,27 |
4,33 |
1,40 |
Toz Şeker |
4,14 |
4,19 |
1,25 |
Marul (Adet) |
2,15 |
2,16 |
0,33 |
Mısırözü Yağı |
8,37 |
8,37 |
0,00 |
Yeşil Soğan (Kg) |
2,98 |
2,98 |
0,00 |
Pirinç |
5,77 |
5,77 |
0,00 |
Kuru Kayısı |
29,90 |
29,90 |
0,00 |
Kuru Üzüm |
12,93 |
12,93 |
0,00 |
Yumurta |
0,35 |
0,35 |
0,00 |
Zeytinyağı |
26,42 |
26,42 |
0,00 |
Ayçiçek Yağı |
7,72 |
7,72 |
0,00 |
Yeşil Mercimek |
9,01 |
8,94 |
-0,72 |
Havuç |
2,44 |
2,42 |
-0,98 |
Antep Fıstığı |
61,08 |
59,52 |
-2,55 |
Yeşil Fasulye |
4,76 |
4,63 |
-2,66 |
Kuru Fasulye |
9,21 |
8,79 |
-4,54 |
Kuru İncir |
24,26 |
22,96 |
-5,37 |
Fındık (İç) |
56,29 |
52,96 |
-5,92 |
Patates |
1,90 |
1,74 |
-8,60 |
Kabak |
2,45 |
2,10 |
-14,22 |
Nohut |
11,69 |
9,93 |
-15,06 |
Patlıcan |
2,31 |
1,91 |
-17,15 |
Domates |
2,75 |
2,25 |
-18,33 |
Çilek |
5,59 |
4,33 |
-22,47 |
Salatalık |
3,02 |
2,16 |
-28,33 |
Kiraz |
9,13 |
6,32 |
-30,75 |
Karpuz |
2,52 |
1,69 |
-33,12 |
Seçilmiş ürünlerde üretici fiyatlarındaki aylık fiyatlar ve değişim oranları:
Üretici |
31 Mayıs 2017 |
28 Haziran 2017 |
28 Haziran 2017/ 31 Mayıs 2017 |
Ürünler |
Ay Sonu Üretici Fiyatı (TL/Kg) |
Ay Sonu Üretici Fiyatı (TL/Kg) |
Değişim (Yüzde) |
Kuru Soğan |
0,50 |
0,73 |
45,00 |
Sivri
Biber |
0,67 |
0,88 |
31,95 |
Havuç |
0,77 |
1,00 |
29,87 |
Marul (Adet) |
0,54 |
0,64 |
19,14 |
Maydanoz (Adet) |
0,25 |
0,29 |
17,33 |
Kuzu Eti |
34,17 |
35,87 |
4,98 |
Zeytinyağı |
12,30 |
12,60 |
2,44 |
Yeşil Soğan
(Kg) |
1,25 |
1,28 |
2,40 |
Dana Eti |
27,86 |
28,23 |
1,33 |
Limon |
2,00 |
2,00 |
0,00 |
Elma |
0,67 |
0,67 |
0,00 |
Kuru
fasulye |
4,08 |
4,08 |
0,00 |
Nohut |
4,79 |
4,79 |
0,00 |
Yeşil
mercimek |
3,48 |
3,48 |
0,00 |
Pirinç |
2,40 |
2,40 |
0,00 |
Kuru
kayısı |
6,00 |
6,00 |
0,00 |
Kuru üzüm |
3,75 |
3,75 |
0,00 |
Kuru incir |
6,50 |
6,50 |
0,00 |
Süt
(litre) |
1,07 |
1,07 |
0,00 |
Yumurta |
0,20 |
0,20 |
0,00 |
Fındık
(iç) |
20,00 |
19,00 |
-5,00 |
Çilek |
2,75 |
2,60 |
-5,45 |
Yeşil
fasulye |
1,80 |
1,69 |
-5,93 |
Domates |
0,96 |
0,89 |
-7,79 |
Antep
fıstığı |
29,00 |
25,50 |
-12,07 |
Kiraz |
5,00 |
4,10 |
-18,00 |
Kırmızı
mercimek |
2,77 |
2,08 |
-24,91 |
Salatalık |
0,80 |
0,58 |
-27,31 |
Kabak |
0,81 |
0,54 |
-33,13 |
Patates |
0,97 |
0,60 |
-37,93 |
Patlıcan |
1,14 |
0,55 |
-52,19 |
Karpuz |
1,34 |
0,54 |
-59,70 |
Ramazan ayında seçilmiş ürünlerde market fiyatları ve değişim oranları:
Market |
23 Mayıs 2017 |
9 Haziran 2017 |
23 Haziran 2017 |
23 Haziran 2017/ 9 Haziran 2017 |
23 Haziran 2017/ 23 Mayıs 2017 |
Ürünler |
Ramazan Öncesi Market Fiyatı
(TL/Kg) |
Ramazan Ortası Market Fiyatı
(TL/Kg) |
Ramazan Sonu Market Fiyatı (TL/Kg) |
Ramazan Ortasına Göre Değişim (Yüzde) |
Ramazan Öncesine Göre Değişim (Yüzde) |
Salatalık |
1,74 |
2,02 |
2,15 |
6,90 |
23,46 |
Maydanoz (Adet) |
0,99 |
0,99 |
1,15 |
16,63 |
16,09 |
Kabak |
1,89 |
2,34 |
2,15 |
-7,92 |
13,58 |
Tavuk Eti |
7,83 |
8,20 |
8,83 |
7,72 |
12,76 |
Kuru Soğan |
1,40 |
1,55 |
1,58 |
1,55 |
12,63 |
Marul (Adet) |
2,16 |
2,08 |
2,33 |
12,03 |
7,65 |
Limon |
4,96 |
5,16 |
5,29 |
2,49 |
6,72 |
Havuç |
2,27 |
2,36 |
2,39 |
1,57 |
5,61 |
Yeşil
Fasulye |
4,55 |
4,31 |
4,80 |
11,30 |
5,60 |
Kırmızı Mercimek
|
6,81 |
7,08 |
7,18 |
1,41 |
5,43 |
Kuzu Eti |
49,18 |
51,28 |
51,78 |
0,98 |
5,29 |
Elma |
4,15 |
4,21 |
4,33 |
3,01 |
4,33 |
Yeşil Mercimek |
8,70 |
9,01 |
9,07 |
0,67 |
4,28 |
Dana Eti |
44,58 |
46,22 |
46,45 |
0,50 |
4,19 |
Sivri
Biber |
2,29 |
2,29 |
2,34 |
2,13 |
2,13 |
Toz Şeker |
4,14 |
4,21 |
4,19 |
-0,53 |
1,25 |
Antep Fıstığı |
60,41 |
59,52 |
60,63 |
1,87 |
0,37 |
Süt (Litre) |
3,66 |
3,66 |
3,66 |
0,00 |
0,00 |
Mısırözü Yağı |
8,37 |
8,37 |
8,37 |
0,04 |
0,00 |
Kuru Kayısı |
29,90 |
29,90 |
29,90 |
0,00 |
0,00 |
Zeytinyağı |
26,42 |
26,42 |
26,42 |
0,00 |
0,00 |
Ayçiçek Yağı |
7,72 |
7,79 |
7,72 |
-0,96 |
0,00 |
Fındık (İç) |
53,79 |
54,46 |
53,63 |
-1,54 |
-0,31 |
Pirinç |
5,97 |
5,77 |
5,86 |
1,56 |
-1,84 |
Kuru Fasulye |
9,26 |
9,21 |
8,89 |
-3,47 |
-4,02 |
Yeşil Soğan
(Kg) |
3,15 |
2,98 |
2,98 |
0,00 |
-5,29 |
Kuru İncir |
24,26 |
24,26 |
22,96 |
-5,37 |
-5,37 |
Çilek |
5,63 |
5,49 |
5,28 |
-3,74 |
-6,13 |
Yumurta |
0,37 |
0,32 |
0,34 |
4,12 |
-8,18 |
Kuru Üzüm |
12,93 |
12,93 |
11,26 |
-12,89 |
-12,89 |
Patlıcan |
2,31 |
2,31 |
1,98 |
-14,26 |
-14,26 |
Nohut |
11,84 |
11,44 |
10,13 |
-11,48 |
-14,44 |
Patates |
2,10 |
2,15 |
1,78 |
-17,05 |
-15,34 |
Domates |
3,58 |
2,59 |
2,33 |
-10,15 |
-35,01 |
Kiraz |
13,01 |
8,00 |
6,92 |
-13,47 |
-46,77 |
Ramazan ayında seçilmiş ürünlerde üretici fiyatları ve değişim oranları:
Üretici |
23 Mayıs 2017 |
9 Haziran 2017 |
23 Haziran 2017 |
23 Haziran 2017/ 9 Haziran 2017 |
23 Haziran 2017/ 23 Mayıs 2017 |
Ürünler |
Ramazan Öncesi Üretici Fiyatı
(TL/Kg) |
Ramazan Ortası Market Fiyatı
(TL/Kg) |
Ramazan Sonu Üretici Fiyatı
(TL/Kg) |
Ramazan Ortasına Göre Değişim (Yüzde) |
Ramazan Öncesine Göre Değişim (Yüzde) |
Salatalık |
0,50 |
0,58 |
0,75 |
28,76 |
50,75 |
Kuru Soğan |
0,55 |
0,50 |
0,73 |
45,00 |
31,82 |
Havuç |
0,77 |
0,92 |
1,00 |
9,29 |
29,87 |
Marul (Adet) |
0,54 |
0,54 |
0,64 |
18,52 |
18,52 |
Maydanoz (Adet) |
0,25 |
0,25 |
0,29 |
17,33 |
17,33 |
Sivri Biber |
0,67 |
0,73 |
0,78 |
6,87 |
16,92 |
Kuzu Eti |
32,94 |
34,79 |
35,87 |
3,10 |
8,89 |
Yeşil Fasulye |
1,80 |
1,75 |
1,86 |
6,29 |
3,14 |
Kabak |
0,55 |
0,69 |
0,57 |
-17,82 |
2,73 |
Zeytinyağı |
12,30 |
12,30 |
12,60 |
2,44 |
2,44 |
Dana Eti |
27,62 |
28,20 |
28,23 |
0,11 |
2,21 |
Limon |
2,00 |
2,00 |
2,00 |
0,00 |
0,00 |
Elma |
0,67 |
0,67 |
0,67 |
0,00 |
0,00 |
Kuru Fasulye |
4,08 |
4,08 |
4,08 |
0,00 |
0,00 |
Nohut |
4,79 |
4,79 |
4,79 |
0,00 |
0,00 |
Yeşil Mercimek |
3,48 |
3,48 |
3,48 |
0,00 |
0,00 |
Pirinç |
2,40 |
2,40 |
2,40 |
0,00 |
0,00 |
Kuru Kayısı |
6,00 |
6,00 |
6,00 |
0,00 |
0,00 |
Kuru Üzüm |
3,75 |
3,75 |
3,75 |
0,00 |
0,00 |
Kuru İncir |
6,50 |
6,50 |
6,50 |
0,00 |
0,00 |
Süt (Litre) |
1,07 |
1,07 |
1,07 |
0,00 |
0,00 |
Yeşil Soğan (Kg) |
1,35 |
1,20 |
1,28 |
6,67 |
-5,19 |
Yumurta |
0,22 |
0,20 |
0,20 |
0,00 |
-9,09 |
Fındık (İç) |
21,20 |
19,00 |
19,00 |
0,00 |
-10,38 |
Antep Fıstığı |
29,00 |
29,00 |
25,50 |
-12,07 |
-12,07 |
Çilek |
3,00 |
2,53 |
2,60 |
2,77 |
-13,33 |
Domates |
1,17 |
0,96 |
0,89 |
-7,31 |
-23,82 |
Kırmızı Mercimek |
2,77 |
2,77 |
2,08 |
-24,91 |
-24,91 |
Kiraz |
5,50 |
4,50 |
4,10 |
-8,89 |
-25,45 |
Patlıcan |
0,85 |
0,77 |
0,55 |
-28,76 |
-36,07 |
Patates |
0,95 |
0,78 |
0,60 |
-23,40 |
-36,84 |