Bayraktar’ın basın
toplantısı…
-TZOB Genel Başkanı
Bayraktar:
-“Besiye alınan hayvan
başına 1000 lira destek verilmelidir. Hükümetimizden acil bir
hamle bekliyoruz”
-“1000 liralık desteğin
tutarı 315 milyon dolarda kalır. İthalata 5 milyar doların
üzerinde döviz ödendiğini düşünürsek, bu paranın çok
da büyük olmadığını görürüz”
-“Kurban Bayramı sonrası
talepte yaşanan düşme, ‘ette gümrük vergilerinin
indirilmesi, lop et ithali ve anlaşma yapılacak marketlerde
ithal etle ucuz et yedirme’ kararları ve söylemleri sektörü olumsuz
etkilemiştir”
-“Ekim ayında, kırmızı
ette üretici fiyatları düşerken, market fiyatları arttı”
-“Üreticimiz hayvan başına
495 lira 93 kuruş zarar ediyor”
-“Hayvan pazarlarında
yaprak kımıldamıyor. Besici hayvanını satamıyor”
-“Süper
ve hipermarketlerin hiçbir sınıra tabi olmadan açılması,
yüzbinlerce esnafımızın dükkan kapatmasına yol
açmıştır. Bu uygulamalar sonucunda, ülkemizde faaliyet gösteren
ve sayıları 50 bine yaklaşan kasap esnafımız nasıl
ayakta kalacaktır?”
-“12
ilde kombinası bulunan ESK, kalan 69 ilde ve çok
sayıda ilçe merkezinde nasıl alım yapacaktır?”
-“ESK’nın,
yerli besi hayvanı ile besicilik yapan üreticiyi ithalata
karşı korumak için açıkladığı karkasta kilogram başına
25 liralık alım fiyatını artırması gerekir”
-“Zincir
marketler ithal ucuz et satarsa, kasaplar kırmızı et satamazsa,
üreticimiz hayvanını kime kestirecektir?”
-“Yemde KDV indirimi
üreticiye fayda sağlamadı”
-“Sütte üretici 3 yılda 9
kuruş zam alırken, süt ürünlerinin fiyatı 2 ayda yüzde 20’ye
varan oranlarda arttı”
-“Ekim
ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkı, yüzde
303,50 ile en fazla kuru kayısıda görüldü. Kuru
kayısıyı yüzde 244,35 ile süt, yüzde 242,97 ile pırasa izledi”
-“Domates
ihracatının önündeki bütün engellerin kaldırılması, ambargo
öncesine dönülmesi için Rusya ile gerekli girişimler
sürdürülmelidir”
Ankara – 03.11.2017 – Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel
Başkanı Şemsi Bayraktar, Ekim ayında, kırmızı ette üretici fiyatları düşerken,
market fiyatlarının arttığını, besiciliğe devam etmesi için en azından hayvan
başına 500-600 lira kazanması gereken üreticinin hayvan başına 495 lira 93
kuruş zarar ettiğini bildirerek, “hükümetimizinden acil bir hamle bekliyoruz,
besiye alınan hayvan başına 1000 lira destek verilmelidir” dedi.
Bayraktar, Birlik Merkezi’nde düzenlediği
basın toplantısında, Ekim ayı üretici ve market fiyatlarını,
üretici-market fiyatları arasındaki fiyat farkını, ette ve sütte üreticinin yaşadığı
sıkıntıları değerlendirdi.
Üretimden
tüketime kadar geçen süreçte fiyat konusunda farkındalık oluşturmak, fiyat
artışlarının sebeplerini doğru bir şekilde ortaya koymak, haksız kazanç
sağlayanları kamuoyuna duyurmayı amaçladıklarını bildiren Bayraktar, “Hedefimiz,
tüketicinin ödediği fiyat içinde üreticilerimizin aldığı payı göstermek ve suni
fiyat artışlarının önüne geçmektir. Üreticilerimizin içinde bulunduğu durumu
siz değerli basın mensuplarımız aracılığıyla bir kez daha dile getirme amacıyla
hareket ediyoruz” dedi.
Son iki-üç aydır üretici ve tüketiciyi en
fazla ilgilendiren konulardan birinin et ithalatı kararları ile kırmızı et ve
süt ürünlerindeki fiyat artışları olduğuna dikkati çeken Bayraktar, şunları
kaydetti:
“Bilindiği gibi 2010 yılından bu yana
ülkemiz, besilik, kasaplık, damızlık canlı hayvan ve bu yıl olduğu gibi bazı
yıllarda da et ithalatı yapmıştır. Halka tüm illerde ucuza et yedirmek için 81
ilde satış noktası bulunan ve anlaşma yapılan market zincirlerine karkas et
temin edileceği, karşılığında kıymanın kilogramının 29 liradan, kuşbaşının ise
31 liradan satışının yapılacağı açıklanmıştır.
-Kırmızı
ette ekim ayında üretici fiyatları düşerken market fiyatları arttı-
Kurban Bayramı sonrası talepte yaşanan
düşme, ‘ette gümrük vergilerinin indirilmesi, lop et ithali ve anlaşma
yapılacak marketlerde ithal etle ucuz et yedirme’ kararları ve söylemleri
sektörü olumsuz etkilemiştir.
Nitekim Ekim ayında, üreticide kuzu eti
fiyatı yüzde 4,55 düşüşle 33 lira 62 kuruştan 32 lira 9 kuruşa, dana eti fiyatı
yüzde 6,48 gerilemeyle 27 lira 47 kuruştan 25 lira 69 kuruşa inmiştir.
Eylül-Ekim aylarına bakıldığında, hem kuzu
hem dana eti fiyatlarındaki 2 aylık düşüş yüzde 8,1’i bulmuştur. Fiyat, iki
aylık dönemde, kuzu etinde 34 lira 93 kuruştan 32 lira 9 kuruşa, dana etinde 27
lira 95 kuruştan 25 lira 69 kuruşa gerilemiştir.
Buna karşın markette, Ekim ayında, kuzu eti
fiyatı 53 lira 65 kuruşla değişmezken, dana eti fiyatı yüzde 4,01 artışla 40
lira 52 kuruştan 42 lira 14 kuruşa çıkmıştır. Eylül-Ekim aylarında market
fiyatları, dana etinde yüzde 0,29, kuzu etinde yüzde 2,98 artmıştır.
-“Besici
hayvanını satamıyor”-
Şu an, üreticide dana etinin ortalama
kilogram fiyatı, 25 lira 69 kuruş olsa da bazı illerimizde fiyat 23 liraya
kadar düşmüştür. Alıcıların bu fiyatlara bile nazlandığı, daha aşağılara
düşürmek için üreticilerle pazarlık yaptığı ya da bu fiyatlardan malı vadeli
almaya çalıştığı bilinmektedir. Görüldüğü gibi ithalat üreticide fiyatları
düşürmüştür. Buna karşın, ithalata rağmen markette fiyatlar artmıştır. Bunun
önlemleri alınmalıdır.”
-“ESK
yerli hayvan alımında 25 liralık fiyatı artırmalıdır”-
Et ve Süt Kurumu’nun yerli besi hayvanı ile
besicilik yapan üreticiyi ithalata karşı korumak için açıkladığı karkasta
kilogram başına 25 liralık alım fiyatı artırması gerektiğine vurgu yapan
Bayraktar, şöyle devam etti:
“Alım konusuna uygulamada sıkıntılar
olabileceğini de düşünüyoruz. Et ve Süt Kurumu’nun 12 ilde kombinası
bulunmaktadır. Kalan 69 ilde ve çok sayıda ilçe merkezinde nasıl alım yapacaktır?
Bunun nakliye masrafları ne olacaktır? Et ve Süt Kurumu’nun, oluşabilecek arzı
karşılayabilecek kapasitesi var mıdır? Bütün bunların ortaya konulması gerekir
diye düşünüyoruz.
Bir diğer konu da kasapların durumudur.
Süper ve hipermarketlerin hiçbir sınıra tabi olmadan açılması, yüzbinlerce
esnafımızın dükkan kapatmasına yol açmıştır. Bu uygulamalar sonucunda,
ülkemizde faaliyet gösteren ve sayıları 50 bine yaklaşan kasap esnafımız nasıl
ayakta kalacaktır? Zincir marketler ithal ucuz et satarsa, kasaplar kırmızı et
satamazsa, üreticimiz hayvanını kime kestirecektir?
-Et
fiyatlarının düşmesi besi hayvanı ve yem maliyetlerine bağlı-
Değerli Basın Mensupları, ülkemizde 2016
yılında 3,9 milyon baş sığır kesilmiştir. Tahminlere göre, 1,5 milyonu yerli,
500 bini ithal besilik hayvanlardan, 950 bin başı kurbanlıklardan oluşmaktadır.
Kalanı ise, reforme inek, düve gibi dişi hayvanlar, boğa, öküzlerdir. Ette
fiyatların düşmesi besi hayvanı ve yem maliyetlerine bağlıdır. Örneğin,
ülkemizde canlı 250 kilogramlık yerli hayvanla 7 ay süreli yapılan bir beside,
hayvan alımı 19 lira canlı kilogram fiyatı üzerinden 4 bin 750 liradan
yapılmakta, yeme 1889 lira 6 kuruş verilmekte, işçilik, enerji, ilaç,
amortisman, işletme finansmanı, ölüm-verim kaybı gibi giderlere de 627 lira 46
kuruş harcanmaktadır. Toplam maliyet 7 bin 266 lira 52 kuruş olarak
gerçekleşmektedir.
-“Üreticinin
hayvan başına zararı 495 lira 93 kuruş”-
Üreticimizin karkas kilogram maliyeti 27
lira 57 kuruşu bulmaktadır. Besi sonunda bir hayvandan elde edilen 264
kilogramlık karkas, kilogramı 25 lira 69 kuruştan satıldığında, üreticimiz
kilogram başına 1 lira 88 kuruş, toplamda ise 495 lira 93 kuruş zarara
uğramaktadır. Sektörde üreticinin besiciliğe devam etmesi için en azından
hayvan başına 500-600 lira kazanması gerekir.
Bir hayvanı 7 ay besleyip hayvan başına 500
lira kar eden besicimiz, 10 hayvanı varsa 7 ayda 5 bin lira, ayda 714 lira
kazanç elde eder. Asgari ücretin net 1404 lira 6 kuruş olduğunu düşünürsek, bu
gelirin de yeterli olmadığını görürüz.”
-“Hayvan
pazarlarında yaprak kımıldamıyor”-
Ziraat Odalarıyla yaptıkları görüşmelerde,
hayvan pazarlarında yaprak kımıldamadığın, satışın olmadığının söylendiğini
belirten Bayraktar, şöyle konuştu:
“Üreticilerimizin besi hayvanı maliyetinin
ithal besi fiyatının üzerinde kaldığı, yem maliyetinin yüksek olduğu, lop et
ithali gibi söylemler nedeniyle üreticimizin önünü göremediği anlaşılmaktadır.
Bunlardan dolayı besicilerimizin çoğunun ahırına yeniden hayvan koyma konusunda
kararsız kaldığı görülmektedir. Üreticilerin bu sorunu çözülemez ve ahırlara
hayvan koymalarını teşvik edici acil tedbirler hayata geçirilemeyecek olursa,
önümüzdeki dönemde ülkemizde et üretiminin düşmesi, et açığının ve dolayısıyla
dışa bağımlılığın artması kaçınılmaz olacaktır. Ülkemizde en sorunlu sektör şu
an için et sektörüdür. Sanki üreticimiz besicilikten çok para kazanıyormuş gibi
bu yıl besiciye verilen hayvan başına 200 liralık destek kaldırılmıştır. Besi
yemi ve besilik hayvan alım maliyetinde kısa zamanda bir düşüş sağlanması
mümkün görünmemektedir.
-“Besiye
alınan hayvan başına 1000 lira destek verilmeli”-
2018 Yılı Programı’nda, büyükbaş hayvan
varlığının artırılması amacıyla kısa vadeli çözüm olan ithalat yerine, yurtiçinde
üretimin sürdürülebilir şekilde geliştirilmesinin önemli görüldüğü
belirtilmektedir. Üreticimizin desteğe ihtiyacı vardır. Hükümetimizden bu
konuda acil bir hamle bekliyoruz. Besicimizin hayvan başına 495 lirayı geçen
zararının telafi edilmesi ve 500 lira dolaylarında bir kazanç sağlayabilmesi
için besiye alınan hayvan başına 1000 lira destek verilmelidir. Ahırların
boşalmaması, üreticinin besiciliğe devam etmesi için bu gereklidir. Bu destekle
hayvancılığa devam etmekte tereddüt eden besicilerimiz de ahırlarına hayvan
koymaya başlayacaktır.
-1000
liralık desteğin tutarı 315 milyon dolarda kalır-
Besi desteği, 2013-2014 yıllarında karkas
verimi 190 kilogramı aşan, yerli 1,2 milyon baş hayvana verildi. Bu en yüksek
rakamdı. Bu rakam üzerinden gidecek olursak, besiye alınan hayvan başına 1000
liralık besi desteğinin maliyeti 1,2 milyar lirayı bulur. Bunun döviz karşılığı
mevcut kurla 315 milyon dolarda kalır. 2011-2016 döneminde 1,9 milyon büyükbaş
hayvan ithalatı yapılmıştır.
-İthalata
2010’dan bu yana 5 milyar doların üzerinde döviz ödendi-
2010 yılından bu yana besilik, kasaplık,
damızlık canlı hayvan ve et ithalatına 5 milyar doların üzerinde döviz
ödendiğini düşünürsek, bu paranın çok da büyük olmadığını görürüz. Takdir
edersiniz ki tüm besi hayvanlarını ithal edip ahıra koymanız mümkün değildir.
Dolayısıyla ülke içi kaynakları verimli ve karlı bir üretim yapacak şekilde
kullandırmanız gerekmektedir.”
-“Kurdaki
en ufak dalgalanma üreticilere zam olarak yansıtılmaktadır”-
Hayvancılığı en çok etkileyen bir diğer
önemli alanın da yem sektörü olduğunu, bu alanın disipline edilmesi gerektiğini
belirten Bayraktar, kurdaki en ufak dalgalanma üreticilere yem fiyatlarında zam
olarak yansıtıldığını vurguladı. Üreticilerin en önemli maliyet kaleminin yem
olmasına rağmen, bu alanda kalite ve kar marjlarının disipline edilememesinin
maliyetleri yükselttiğine dikkati çeken Bayraktar, “bugün herkes tüketicinin
yediği et fiyatlarına odaklanmıştır. Sorunun temelinde üreticinin sıkıntıları
vardır. Bu sorun çözülmeden üretimin artması, tüketicinin makul fiyatlarla et
yemesi imkanı yoktur. Dolar kurunun artmasıyla birlikte yem fabrikaları, zam
yapacaklarını dillendirmeye başlamışlardır.
Yemde 2016 yılı başında yüzde 8 olan KDV’nin
sıfırlanması üreticimize bir fayda sağlamamıştır. Konuyu Maliye Bakanımız Naci
Ağbal’a da görüşmemizde aktardık. Bu KDV indirimi, doğrudan besicimize destek
olarak verilmeliydi.
Marketler sattıkları ürünlere kolayca zam
yapabilmektedir. Buna karşın üreticiler ne önünü görebilecek üretim
yapabilmekte, ne zamlı yem fiyatlarına dur diyebilmekte, ne de üretimin
devamlılığı için destek alabilmektedir. Üreticimiz zor durumdadır.”
-Süt
üretimi ve fiyatları acil çözülmesi gereken bir sorun haline geldi-
Ocak-Ağustos dönemleri itibarıyla, 2017
yılında sanayiye aktarılan süt miktarının, 2016 yılına göre yüzde 4,1 azalarak
6 milyon 320 bin tondan 6 milyon 63 bin tona gerilediği bilgisini veren
Bayraktar, şunları söyledi:
“8 aylık dönemde, sanayiye 257 bin ton daha
az süt verilmiştir. Sanayiye aktarılan inek sütü miktarında, üst üste 8 ay
boyunca azalma, son yıllarda hiç görülmemiştir.
Süt üretimi ve fiyatları acil çözülmesi
gereken bir sorun haline gelmiştir.
Bu sorun çözülmezse, yeterli süt bulamadığını gerekçe gösterecek
sanayici, çok uzak olmayan bir gelecekte süt tozu ithalatını dillendirmeye
başlayacaktır.
Avrupa Birliği ülkelerinde süt tozu stokları
hızla artmaktadır. Süt tozu stokları, son yılların en yüksek seviyesine
çıkmıştır. AB ülkeleri süt tozu stoklarını ihracatla eritmeye çalışacaktır. Bu
üreticimiz için bir risktir. Süt tozu ithalatı hayvancılığımıza büyük darbe
vurur. Kesinlikle süt tozu ithalatına izin verilmemelidir.
Çiğ sütten üreticinin eline 2014 Temmuz
ayında 1 lira 15 kuruş geçerken, fiyat, kimi aylarda bazı yerlerde 80 kuruşlara
kadar inmiş, Eylül 2017’ye kadar da hiçbir zaman bu seviyeye ulaşmamıştır.
Eylül ayında ortalama 1 lira 14 kuruş olan çiftçinin eline geçen çiğ süt
fiyatı, geçen ay 10 kuruş artarak 1 lira 24 kuruşa çıktı. Hala 96-98 kuruşlara
süt satan üreticilerimiz de bulunmaktadır.
-3
yılda üretici 9 kuruş zam aldı-
Son 3 yılda üreticimizin eline geçen çiğ süt
fiyatı sadece 9 kuruş arttı. Buna karşılık marketlerde, sadece 2 ayda, süt
ürünlerinden kaşar peynirinde yüzde 8,2, beyaz peynirde yüzde 12,6, kaymaklı
yoğurtta yüzde 19,6, tereyağında yüzde
18,3, UHT sütte yüzde 4,5, pastörize sütte yüzde 6,48 artış olmuştur. Buna göre
2 aylık dönemde, kaşar peyniri fiyatı 2 lira 10 kuruş, beyaz peynir fiyatı 2
lira, kaymaklı yoğurt fiyatı 90 kuruş, tereyağı fiyatı 6 lira 40 kuruş, UHT süt
fiyatı 10 kuruş, pastörize süt fiyatı 26 kuruş artmıştır. Birilerinin buna ‘dur’
demesi lazımdır.
Hem üretici hem de tüketicinin mağdur olduğu
bu sistemi neyle açıklayabiliriz? Temelde sorun varken binanın ayakta kalmasını
nasıl bekleyebilirsiniz?
Yem fiyatı ortalama 1 lira 8 kuruştur.
Süt/yem paritesinin 1,5 olması gerektiğini uzmanlar dile getiriyor. Bu durumda,
üreticinin eline geçen çiğ süt fiyatı 1 lira 24 kuruş değil, 1 lira 62 kuruş
olmalıdır. Sorunun çözümü için derhal çiğ süt fiyatları tekrar gözden
geçirilmeli ve makul düzeylere çıkarılmalıdır.”
-Üretici-tüketici
fiyatları-
Ekim
ayında, markette 33 ürünün 19’unda fiyat artışı, 8’inde fiyat azalışı,
üreticilerde ise 29 ürünün 15’inde fiyat artışı, 9’unda ise fiyat düşüşü
meydana geldiğini bildiren Bayraktar, markette 6 üründe, üreticide 5 üründe
fiyatların değişmediğini belirtti.
Yaptıkları tespitlere göre, Ekim ayında
fiyatı en fazla artan ürünün, marketlerde kabak, üreticilerde ise domates iken,
fiyatı en fazla düşen ürün, marketlerde ve üreticilerde kuru soğan olduğuna
dikkati çeken Bayraktar, şöyle konuştu:
“Ekim ayında market fiyatlarında pirinç,
kuru kayısı, kuzu eti, zeytinyağı, mısırözü yağı, ayçiçeği yağı fiyatında
değişim görülmezken, fiyat düşüşü yüzde
15,13 ile en fazla kuru soğanda meydana gelmiştir. Kuru soğandaki fiyat
düşüşünü, yüzde 11,26 ile limon, yüzde 10,02 ile elma, yüzde 8,95 ile
salatalık, yüzde 5,82 ile maydanoz, yüzde 5,26 ile patates, yüzde 4,55 ile
yeşil soğan, yüzde 4,14 ile nohut izledi.
Markette en fazla fiyat artışı ise yüzde
65,61 ile kabakta görüldü. Kabaktaki fiyat artışını, yüzde 62,56 ile domates,
yüzde 43,81 ile patlıcan, yüzde 22,52 ile yeşil fasulye, yüzde 11,98 ile havuç,
yüzde 8,36 ile kuru üzüm, yüzde 6,82 ile kuru incir, yüzde 6,02 ile sivri
biber, yüzde 4,85 ile kuru fasulye, yüzde 4,63 ile yumurta, yüzde 4,43 ile
Antep fıstığı, yüzde 4,37 ile tavuk eti, yüzde 4,01 ile dana eti, yüzde 3,71
ile kırmızı mercimek, yüzde 3,14 ile süt, yüzde 2,38 ile marul, yüzde 1,53 ile
yeşil mercimek, yüzde 0,80 ile toz şeker, yüzde 0,48 fındık içi takip etti.
Değerli Basın Mensupları, Ekim ayında
üretici fiyatlarında, havuç, marul, maydanoz, kuru kayısı ve Antep fıstığı
fiyatında değişim görülmezken, kuru soğan yüzde 17,65 azalmayla fiyatı en fazla
düşen ürün oldu. Kuru soğandaki fiyat düşüşünü, yüzde 6,48 ile dana eti, yüzde
5,43 ile nohut, yüzde 5,23 ile yeşil mercimek, yüzde 4,55 ile kuzu eti, yüzde
3,48 ile kırmızı mercimek, yüzde 2,48 ile salatalık, yüzde 2,08 ile patates,
yüzde 1,80 ile yeşil soğan izledi.
Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 138,17
ile domateste meydana geldi. Domatesteki
fiyat artışını yüzde 70,08 ile kabak, yüzde 53,97 ile sivri biber, yüzde 51 ile
patlıcan, yüzde 37,42 ile yeşil fasulye, yüzde 10,61 ile limon, yüzde 10 ile
pirinç, yüzde 8,77 ile süt, yüzde 8,33 ile kuru incir, yüzde 7,69 ile
zeytinyağı, yüzde 6,56 ile yumurta, yüzde 5,61 ile elma, yüzde 3,75 ile kuru
üzüm, yüzde 2,56 ile
kuru fasulye, yüzde 2,40 ile fındık içi takip etti.”
-Fiyat
farkında kayısı birinci, süt ikinci-
Ekim ayında üretici ve market arasındaki
fiyat farkının yüzde 303,50 ile en fazla kuru kayısıda görüldüğünü, kuru kayısıyı
yüzde 244,35 ile süt, yüzde 242,97 ile pırasa, yüzde 231,59 ile kuru soğan, yüzde
227,84 ile kırmızı mercimeğin, yüzde 222,26 ile mandalina, yüzde 212,41 ile
kuru üzüm, yüzde 209,25 ile maydanoz, yüzde 206,26 ile salatalığın izlediğini
belirten Bayraktar, şöyle dedi:
“Kuru kayısı 4, süt ve pırasa 3,4, kuru
soğan ve mercimek 3,3, mandalina 3,2, kuru üzüm, maydanoz ve salatalıkta 3,1
kat fazlaya tüketiciye ulaştı. Bugün üreticide 8 lira olan kuru kayısı markette
32 lira 28 kuruşa, 1 lira 24 kuruş olan süt 4 lira 27 kuruşa, 1 lira 4 kuruş
olan pırasa 3 lira 56 kuruşa, 35 kuruş olan kuru soğan 1 lira 16 kuruşa, 1 lira 94 kuruş olan kırmızı mercimek 6 lira 36
kuruşa, 70 kuruş olan mandalina 2 lira 26 kuruşa, 4 lira 15 kuruş olan kuru
üzüm 12 lira 97 kuruşa, 34 kuruş olan maydanoz 1 lira 4 kuruşa, 69 kuruş olan
salatalık 2 lira 11 kuruşa satılıyor. Görüldüğü gibi üretici ile market
fiyatları arasındaki uçurum sürüyor.”
-“Domateste
Rusya’nın 50 bin tonluk ihracat kotası yetersiz”-
Üretici fiyatlarında en fazla fiyat artışın
domateste görüldüğünü bildiren Bayraktar, “Domatesin yanı sıra kabak, sivri
biber, patlıcan ve yeşil fasulyede fiyat artışları yaşandı. Açıkta
yetiştiriciliğin sona ermesinin ardından sera ürünlerinin de yeni yeni piyasaya
arz edilmesi ile birlikte yaşanan ara dönem fiyatlarda artışa yol açtı. Domateste
Rusya’nın 50 bin tonluk ihracat kotası tanımasını yetersiz buluyoruz. Domates
ihracatının önündeki bütün engellerin kaldırılması, ambargo öncesine dönülmesi
için Rusya ile gerekli girişimler sürdürülmelidir” dedi.
Bayraktar, şunları söyledi:
“Limonda ise piyasada yaşanan hareketlilik
fiyatlara yansıdı. Pirinçte dolarda yaşanan artış ile birlikte ithalat birim
maliyetlerinin yükselmesi, bu yıl çeltik üretiminin geçen yıla göre yüzde 2,2
azalması fiyatları artırdı.
Zeytinde ise yer yer hasat başlamış olmakla
birlikte yeni ürünün tam olarak piyasaya girmemesinin yanı sıra stokta ürün
olmaması zeytinyağı fiyatında artışa yol açtı. Kuru incirde kalitedeki
artışın yanı sıra piyasaya arz edilen ürün miktarındaki azalma fiyata yansıdı.
Ekim ayında, üreticilerde en fazla fiyat düşüşü kuru soğanda oldu. Kuru
soğandaki fiyat düşüşü, işçi temini sorunlarından, komşu ülkelerdeki sıkıntılar
ile birlikte alımların yavaşlamasından kaynaklanmıştır.”
Bayraktar,
dün Hakkari Şemdinli’de, bugün Diyarbakır’da şehit düşen asker, polis ve
koruculara Allah’tan rahmet, yaralılara acil şifalar, yakınlarına ve tüm
millete başsağlığı dedi.
Seçilmiş ürünlerde
30 Ekim 2017 tarihi itibarıyla ortalama üretici, hal, pazar ve market fiyatları
ve fiyat farkları:
Ürünler |
Üretici |
Hal |
Pazar |
Market |
Hal/ Üretici |
Pazar/ Üretici |
Market/ Üretici |
Fiyatı (TL/Kg) |
Fiyatı (TL/Kg) |
Fiyatı (TL/Kg) |
Fiyatı (TL/Kg) |
Fiyat Farkı (Yüzde) |
Fiyat Farkı (Yüzde) |
Fiyat Farkı (Yüzde) |
|
Kuru kayısı |
8,00 |
- |
25,00 |
32,28 |
- |
212,50 |
303,50 |
Süt (litre) |
1,24 |
- |
- |
4,27 |
- |
- |
244,35 |
Pırasa |
1,04 |
1,35 |
2,75 |
3,56 |
30,12 |
165,06 |
242,97 |
Kuru soğan |
0,35 |
0,63 |
1,13 |
1,16 |
78,57 |
221,43 |
231,59 |
Kırmızı mercimek |
1,94 |
3,1 |
6,67 |
6,36 |
59,79 |
243,64 |
227,84 |
Mandalina |
0,70 |
1,03 |
2,05 |
2,26 |
47,14 |
192,86 |
222,26 |
Kuru üzüm |
4,15 |
- |
12,00 |
12,97 |
- |
189,16 |
212,41 |
Maydanoz (adet) |
0,34 |
0,44 |
0,85 |
1,04 |
30,60 |
153,73 |
209,25 |
Salatalık |
0,69 |
1,06 |
1,97 |
2,11 |
54,18 |
186,06 |
206,26 |
Elma |
1,13 |
1,94 |
2,46 |
3,38 |
71,46 |
117,55 |
199,41 |
Marul (adet) |
0,73 |
1,08 |
1,71 |
2,15 |
46,76 |
133,22 |
193,52 |
Havuç |
0,82 |
1,14 |
1,90 |
2,38 |
39,02 |
131,71 |
190,65 |
Yeşil soğan (kg) |
1,45 |
2,50 |
3,75 |
4,20 |
72,02 |
158,03 |
188,72 |
Karnabahar |
1,24 |
1,75 |
2,50 |
3,52 |
41,41 |
102,02 |
184,61 |
Kuru fasulye |
3,20 |
4 |
8,33 |
9,04 |
25,00 |
160,42 |
182,53 |
Kabak |
1,44 |
1,97 |
2,78 |
3,98 |
36,81 |
93,06 |
176,25 |
Patates |
0,59 |
0,93 |
1,38 |
1,62 |
58,30 |
134,04 |
175,74 |
Patlıcan |
1,21 |
1,70 |
2,44 |
3,28 |
40,73 |
101,99 |
171,52 |
Limon |
1,83 |
2,90 |
4,00 |
4,89 |
58,90 |
119,18 |
168,01 |
Domates |
1,56 |
2,19 |
2,73 |
4,16 |
40,38 |
74,68 |
166,84 |
Yeşil mercimek |
3,08 |
5,7 |
7,33 |
8,06 |
85,06 |
138,10 |
161,63 |
Sivri Biber |
1,79 |
2,40 |
3,67 |
4,64 |
34,38 |
105,30 |
159,80 |
Ispanak |
1,30 |
1,83 |
2,83 |
3,18 |
40,77 |
117,95 |
144,77 |
Kuru incir |
13,00 |
- |
26,00 |
30,35 |
- |
100,00 |
133,46 |
Fındık (iç) |
19,62 |
- |
45,00 |
45,64 |
- |
129,36 |
132,62 |
Yeşil fasulye |
2,75 |
3,90 |
4,35 |
6,27 |
42,08 |
58,47 |
128,23 |
Antep fıstığı |
29,50 |
- |
57,50 |
65,64 |
- |
94,92 |
122,52 |
Lahana |
0,75 |
0,94 |
1,35 |
1,62 |
25,33 |
80,00 |
116,00 |
Zeytinyağı |
14,00 |
- |
- |
27,42 |
- |
- |
95,83 |
Kuzu eti |
32,09 |
- |
- |
53,65 |
- |
- |
67,19 |
Pirinç |
3,52 |
4,15 |
4,83 |
5,84 |
17,90 |
37,31 |
65,91 |
Dana eti |
25,69 |
- |
- |
42,14 |
- |
- |
64,04 |
Yumurta |
0,26 |
- |
0,50 |
0,42 |
- |
92,31 |
62,18 |
Nohut |
6,96 |
9,5 |
10,00 |
10,75 |
36,49 |
43,68 |
54,42 |
Mısırözü yağı |
- |
- |
- |
8,37 |
- |
- |
- |
Ayçiçek yağı |
- |
- |
- |
8,11 |
- |
- |
- |
Toz şeker |
- |
- |
- |
4,41 |
- |
- |
- |
Tavuk eti |
- |
- |
- |
7,56 |
- |
- |
- |
Not: Hal, pazar ve market
verileri İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya ve Mersin illerinden
derlenen ortalama fiyatlardır. Üretici fiyatları ise ürünlere göre önemli
üretim merkezlerinden derlenmektedir. Pirinç (Osmancık), kuru fasulye, nohut,
kırmızı ve yeşil mercimek için belirtilen hal fiyatları toptan satış
fiyatlarıdır. Dana eti, kuzu eti, Antep fıstığı ve fındık fiyatı serbest
piyasa fiyatıdır.
Seçilmiş ürünlerde
market fiyatlarındaki aylık fiyatlar ve değişim oranları:
Market |
3 Ekim 2017 |
30 Ekim 2017 |
30 Ekim 2017/ 3 Ekim 2017 |
Ürünler |
Ay Sonu Market Fiyatı (TL/Kg) |
Ay Sonu Market Fiyatı (TL/Kg) |
Değişim (Yüzde) |
Kabak |
2,40 |
3,98 |
65,61 |
Domates |
2,56 |
4,16 |
62,56 |
Patlıcan |
2,28 |
3,28 |
43,81 |
Yeşil fasulye |
5,11 |
6,27 |
22,52 |
Havuç |
2,13 |
2,38 |
11,98 |
Kuru üzüm |
11,97 |
12,97 |
8,36 |
Kuru incir |
28,41 |
30,35 |
6,82 |
Sivri Biber |
4,38 |
4,64 |
6,02 |
Kuru fasulye |
8,62 |
9,04 |
4,85 |
Yumurta |
0,40 |
0,42 |
4,63 |
Antep fıstığı |
62,86 |
65,64 |
4,43 |
Tavuk eti |
7,24 |
7,56 |
4,37 |
Dana eti |
40,52 |
42,14 |
4,01 |
Kırmızı mercimek |
6,13 |
6,36 |
3,71 |
Süt (litre) |
4,14 |
4,27 |
3,14 |
Marul (adet) |
2,10 |
2,15 |
2,38 |
Yeşil mercimek |
7,94 |
8,06 |
1,53 |
Toz şeker |
4,38 |
4,41 |
0,80 |
Fındık (iç) |
45,42 |
45,64 |
0,48 |
Pirinç |
5,84 |
5,84 |
0,00 |
Kuru kayısı |
32,28 |
32,28 |
0,00 |
Kuzu eti |
53,65 |
53,65 |
0,00 |
Zeytinyağı |
27,42 |
27,42 |
0,00 |
Mısırözü yağı |
8,37 |
8,37 |
0,00 |
Ayçiçek yağı |
8,11 |
8,11 |
0,00 |
Nohut |
11,21 |
10,75 |
-4,14 |
Yeşil soğan (kg) |
4,40 |
4,20 |
-4,55 |
Patates |
1,71 |
1,62 |
-5,26 |
Maydanoz (adet) |
1,10 |
1,04 |
-5,82 |
Salatalık |
2,31 |
2,11 |
-8,95 |
Elma |
3,76 |
3,38 |
-10,02 |
Limon |
5,51 |
4,89 |
-11,26 |
Kuru soğan |
1,37 |
1,16 |
-15,13 |
Seçilmiş ürünlerde
üretici fiyatlarındaki aylık fiyatlar ve değişim oranları:
Üretici |
3 Ekim 2017 |
30 Ekim 2017 |
30 Ekim 2017/ 3 Ekim 2017 |
Ürünler |
Ay Sonu Üretici Fiyatı (TL/Kg) |
Ay Sonu Üretici Fiyatı (TL/Kg) |
Değişim (Yüzde) |
Domates |
0,66 |
1,56 |
138,17 |
Kabak |
0,85 |
1,44 |
70,08 |
Sivri Biber |
1,16 |
1,79 |
53,97 |
Patlıcan |
0,80 |
1,21 |
51,00 |
Yeşil fasulye |
2,00 |
2,75 |
37,42 |
Limon |
1,65 |
1,83 |
10,61 |
Pirinç |
3,20 |
3,52 |
10,00 |
Süt (litre) |
1,14 |
1,24 |
8,77 |
Kuru incir |
12,00 |
13,00 |
8,33 |
Zeytinyağı |
13,00 |
14,00 |
7,69 |
Yumurta |
0,24 |
0,26 |
6,56 |
Elma |
1,07 |
1,13 |
5,61 |
Kuru üzüm |
4,00 |
4,15 |
3,75 |
Kuru fasulye |
3,12 |
3,20 |
2,56 |
Fındık (iç) |
19,16 |
19,62 |
2,40 |
Havuç |
0,82 |
0,82 |
0,00 |
Marul (adet) |
0,73 |
0,73 |
0,00 |
Maydanoz (adet) |
0,34 |
0,34 |
0,00 |
Kuru kayısı |
8,00 |
8,00 |
0,00 |
Antep fıstığı |
29,50 |
29,50 |
0,00 |
Yeşil soğan (kg) |
1,48 |
1,45 |
-1,80 |
Patates |
0,60 |
0,59 |
-2,08 |
Salatalık |
0,71 |
0,69 |
-2,48 |
Kırmızı mercimek |
2,01 |
1,94 |
-3,48 |
Kuzu eti |
33,62 |
32,09 |
-4,55 |
Yeşil mercimek |
3,25 |
3,08 |
-5,23 |
Nohut |
7,36 |
6,96 |
-5,43 |
Dana eti |
27,47 |
25,69 |
-6,48 |
Kuru soğan |
0,43 |
0,35 |
-17,65 |