-21
Aralık Dünya Kooperatifçilik Günü…
-TZOB
Genel Başkanı Bayraktar:
-“Kooperatif pazar payı yalnızca yüzde 2 olan Türkiye, Avrupa ülkelerinin oldukça gerisinde kalmıştır”
-“Bu oran Hollanda’da yüzde 83, Finlandiya’da yüzde 79, İtalya’da yüzde 55, Fransa’da ise yüzde 50’dir”
-“Kooperatifleri ve üretici birliklerini güçlendiremezsek, üretici ile tüketici arasında 5 kata varan fiyat farkını düşüremez, arz-talep dengesini koruyamayız”
-“Tarımda
örgütlenmeyi sağlarsak üretici de tüketici de kazanır”
-“Ülkemizde
çok sayıda kooperatif olsa da etkinlikleri sınırlıdır”
-“Kooperatiflerin ülkemizde istenilen seviyeye gelebilmesi için kooperatifleşme teşvik edilmeli, kooperatifler mali yönden güçlendirilmeli ve desteklenmelidir”
Ankara - 20.12.2018 - Türkiye Ziraat Odaları
Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Türkiye’de çok sayıda kooperatif
olmasına rağmen, etkinliklerinin sınırlı olduğunu bildirerek, “Kooperatif pazar
payı yalnızca yüzde 2 olan Türkiye, Avrupa ülkelerinin oldukça gerisinde
kalmıştır. Bu oran Hollanda’da yüzde 83, Finlandiya’da yüzde 79, İtalya’da
yüzde 55, Fransa’da ise yüzde 50’dir” dedi.
Bayraktar, 21 Aralık Dünya Kooperatifçilik
Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada, Birleşmiş Milletlerce 2018 yılı
Kooperatifçilik Günü’nün temasının “sürdürülebilir tüketim ve mal ve hizmet
üretimi” olarak belirlendiğini belirtti.
Birleşmiş Milletler’in sürdürülebilir kalkınma hedeflerinden 12’ncisinin
“sorumlu tüketim ve üretim hedefi” olduğunu hatırlatan Bayraktar,
“Kooperatifçilik Günü için belirlenen temanın bu hedefe ulaşılmasına katkı
sağlayacağına inanıyoruz” dedi.
Kooperatiflerin halk
odaklı, herkese açık ve gönüllü ortakların demokratik kontrolüyle yürütüldüğünü
ifade eden Bayraktar, “Kooperatifler, sürdürülebilir ve esnek toplumlar
oluşturulması konusunda deneyime sahiplerdir. Tarımsal kooperatiflerin
sürdürülebilir uygulamalarla ürün yetiştirmekte ve toprağın uzun ömürlü
olmasını sağlamak için çalışmaktadırlar” diye konuştu.
-“Ülkemizde
kooperatiflerin etkinlikleri sınırlıdır”-
Üretici birlikleri ve kooperatiflerin
ülkemizde yeterince fonksiyonel olmadığını söyleyen Bayraktar, “kooperatifleri
ve üretici birliklerini güçlendiremezsek, üretici ile tüketici arasında 5 kata
varan fiyat farkını düşüremez, arz-talep dengesini koruyamayız. Tarımda
örgütlenmeyi sağlarsak üretici de tüketici de kazanır” diye konuştu.
Bayraktar, kooperatiflerin, tarım sektöründe
ekonomik ve sosyal açıdan en önemli örgütlenme biçimlerinden biri olduğunu
belirtti. Dünyada 145 ülkede 1 milyarın üzerinde ortak ve müşteriye sahip 2,6
milyon kooperatif bulunduğunu belirten Bayraktar, şöyle devam etti:
“Dünya nüfusunun yedide biri kooperatif
üyesidir. Dünyada çalışan nüfusun yüzde 9,46’sı kooperatifler ve
kooperatiflerin faaliyet alanlarında istihdam edilmektedir. AB ülkelerinde 250
bin kooperatif bulunmaktadır. AB nüfusunun üçte biri, 163 milyon kişi bu
kooperatiflere üyedir. Yine bu kooperatifler 5,4 milyon kişiye istihdam sağlamaktadır.
Ülkemizde yaklaşık 7,5 milyon kooperatif
ortağı varken bu rakam Fransa’da 26,1 milyon, Almanya’da 22,2 milyon
Hollanda’da 16,9 milyon, İngiltere’de 14,9 milyon ve İtalya’da 12,6 milyona
ulaşmaktadır. Dünyada en yaygın kooperatif türü ise tarım kooperatifleridir.
Ülkemizde tarımsal faaliyet gösteren kooperatif sayısı 13 bin dolaylarında
iken, ortak sayısı ise yaklaşık 4 milyondur.
30 bin kooperatifin üye olduğu Avrupa
Birliği Tarım Kooperatifleri Birliği’nin (COGECA) yaklaşık 9 milyon çiftçi
ortağı, 600 binden fazla çalışanı bulunmaktadır. 210 milyar Euro ciro yapan
COGECA’ya bağlı kooperatifler genel olarak tarımsal girdilerin temininde yüzde
50’den fazla, tarımsal ürünlerin işlenmesi ve pazarlanmasında ise yüzde 60’dan
fazla pazar payına sahiptir.”
-“Kooperatiflerin
mali yönden güçlendirilmesi ve desteklenmesi”-
Kooperatiflerin ülkemizde istenilen seviyeye
gelebilmesi için kooperatifleşmenin teşvik edilmesi, kooperatiflerin mali
yönden güçlendirilmesi ve desteklenmesi gerektiğini bildiren Bayraktar, şöyle
devam etti:
“Kooperatifçilik, ortak çalışma ve
yardımlaşma anlamına gelen ‘imece’ usulü çalışma şekliyle kültürümüzün bir
parçasıdır. Kooperatiflerin ülkemizde istenilen seviyeye gelebilmesi için
kooperatifleşme teşvik edilmeli, kooperatifler mali yönden güçlendirilmeli ve
desteklenmelidir.
Küçük işletmelerin çok yoğun olduğu tarımsal
yapımızda ekonomik örgütlenme yetersiz kalmış, başta kooperatifler olmak üzere
tarımsal örgütler arasında yeterli koordinasyon sağlanamamıştır.
Kooperatiflerde iç denetlemenin daha
işlevsel bir yapıya kavuşturulması, dış denetlemenin ise bağımsız, yetkili özel
şirketler tarafından yapılması önem taşımaktadır.
Kooperatifçilikte temel sorunlardan birini
oluşturan eğitim eksikliğinin giderilmesi için eğitim ve Ar-Ge faaliyetlerini
yürütecek bir kurumsal yapının oluşturulması gerekmektedir.
Kooperatiflerin etkin bir çalışma düzenine
sahip olmayışları Türk tarımının pazarlama sorunlarının başında gelmektedir.
Kooperatiflerin ekonomik örgütlenmeler olarak ürün pazarlanmasına odaklanmaları
gerekmektedir.”