ÇKS kaydı için son gün 31 Aralık 2022
31 Aralık 2022 tarihinde bitecek olan 2023 yılı ÇKS kaydı başvuru süresi uzatılmalıdır
2022 yılında ÇKS’ye kayıt yapan çiftçilerin yaklaşık üçte biri bu yıl başvuru yapmadı
ANKARA- 21.12.2022-
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar,
yaptığı görüntülü basın açıklamasında Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) Yönetmeliğinin 23 Eylül
2022 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile
değiştirildiğini ve ÇKS başvuru döneminin 4 ay ile sınırlandırıldığını
belirtti.
2023 yılı ÇKS başvurularının, yeni yönetmelik
çerçevesinde 1 Ekim 2022 tarihinde başlamış olup, 31 Aralık 2022 tarihinde sona
ereceğini hatırlatan Bayraktar açıklamasına şöyle devam etti:
“Tarım ve Orman Bakanlığı, tarımda dijitale geçiş
uygulaması ile arazi beyanında ve ek belgelerinde değişiklik olmayan
çiftçilerin başvurularını e-Devlet üzerinden kabul etmeye başladı. Diğer
çiftçilerimizin başvuru belgeleri ise geçmiş yıllarda olduğu gibi Odalarımız
tarafından tamamlanmakta, çiftçilerimiz tarafından Tarım ve Orman Bakanlığı
İl/İlçe Müdürlüklerine teslim edilmektedir.
Bu yıl yapılan yeni uygulamalara çiftçilerimiz
yeterince uyum sağlayamıyor. Özellikle uygulamanın ilk yılı olması nedeniyle
e-Devlet başvurularında sık sık sistem sorunu yaşanıyor.
2022 yılında 2 milyon 172 bin 974 çiftçinin, toplam
15,3 milyon hektar tarım alanı ÇKS’ye kaydedildi. 2023 tarımsal üretim dönemi
için ise, Odalarımızdan alınan bilgilere göre bugüne kadar yaklaşık 1 milyon
460 bin çiftçinin, 10,6 milyon hektar alanının kaydı yapıldı.
Bilindiği üzere ÇKS kaydını yaptırmayan çiftçilerimiz
desteklerden yararlanamıyor, tarım sigortası yaptıramıyor ve düşük faizli kredi
kullanamıyor. Çiftçilerimiz yaşanması muhtemel herhangi bir doğal afet
sonucu meydana gelebilecek zararlar doğrultusunda, kredi borçlarını düşük
faizle erteleyemiyor veya afet sonrası yapılacak her türlü tarımsal
desteklerden yararlanamıyor.
TÜİK verilerine göre ülkemizde işlenen toplam tarım
alanı 23,5 milyon hektarken ÇKS’ye kayıtlı alan 15,3 milyon hektardır. Her yıl ülkemizde ortalama 8,2 milyon
hektar tarım arazisi kayıt altına alınamıyor. Bu alanların önemli kısmında üretim devam etse de çiftçilerimiz
destek alamıyor.
ÇKS’ye kaydolamayan 8,2 milyon hektar tarım alanı;
intikali yapılamamış, hissedarlar arasındaki sorunlar veya arazilerin çok küçük
olması nedeniyle işlense de ÇKS’ye kaydettirilmeyen, atıl tarım alanları ve
ecrimisil ile işlenen hazine arazilerinden oluşuyor. Bu alanlarda üretim yapan
çiftçilerimiz yüksek üretim maliyetleri karşısında destek de alamayınca
üretimden vazgeçmek durumunda kalıyor.
Ziraat Odaları Bilgi Sistemi’ne (ZOBİS) göre, 2022
yılında Ziraat Odalarımıza kayıtlı olarak, tarımsal üretime devam eden 5 milyon
186 bin 206 çiftçi varken ÇKS’ye kayıtlı çiftçi sayısı 2 milyon 172 bin
974’dür. Bu rakamlara göre ülkemizde üretim yapan çiftçilerin yüzde 58’inin ÇKS
kaydı bulunmuyor.
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de, tarımsal
üretimde sürdürülebilirliği sağlamak ve çiftçileri tarımda tutabilmek için
tarımsal destekler önemlidir. Bu önem her geçen gün artıyor.
Gıda güvencesinin sorgulandığı, iklim değişikliği ile
gelecekte tarımsal faaliyetlerin daha da zorlaşacağı bir ortamda ÇKS
Yönetmeliğindeki kayıt şartları nedeniyle üretim yapan çiftçilerimizin destek
alamaması kabul edilebilir değildir. Bu nedenle ÇKS Yönetmeliği yeniden
değiştirilmeli, üretim yapan her çiftçi kayıt altına alınarak, üretim yapan tüm
çiftçilerin desteklenmesi sağlanmalıdır.
Tarım alanlarının ÇKS kaydında bu sorunlar devam ederken,
bir de başvuru süresinin 31 Aralık 2022 tarihinde sona ermesiyle kaydı
yapılabilir araziler de kayıt dışı kalacaktır.
Başvuru süresinin bitmesine kısa bir süre kalmasına
rağmen, 2022 yılında ÇKS’ye kayıt yapan çiftçilerin yaklaşık üçte biri bu yıl
başvuru yapmadı. Bu nedenle 31 Aralık 2022 tarihinde bitecek olan 2023 yılı ÇKS
kaydı başvuru süresi uzatılmalıdır.
Çiftçilerimiz de kalan 10 günlük sürede yaşanabilecek
yoğunluğu göz önünde bulundurarak kayıtlarını bir an önce yaptırmalıdır.
ÇKS başvuru dosyasının hazırlanmasında ve e-Devlet başvurularında Ziraat
Odalarımız çiftçilerimize yardımcı olmaktadır.